Hangi ekran kartını almalıyım?

~~meltem~~ · 12-08-2015, 06:14 PM

Uzun yıllara ve sayısız e-postaya rağmen bu soru hiç bir zaman eskimeyecek. Tamam, belki biraz. Kafanızın karışmasında siz de haklısınız. Her üç ayda bir, yaşanan teknolojik sıçramalar sonucunda grafik kartı dünyasında yeni bir kral ilan ediliyor. Kategorisinde en üst sıralarda yer alan 500$ ve üstü bir ekran kartı alıp da daha kurulumunu yaparken eskidiğine yönelik haberleri okuyan alıcının pişmanlığına bir çözüm getiremeyiz fakat neler hissettiğini anlayabiliriz. Yeni nesil grafik kartlarının çıkması ile kargaşa dolu günleri az da olsa geride bıraktık. 3D grafik kartlarının ne anlama geldiğini anlamak ve bu konuda kısa bir uzmanlık eğitimine girmek istiyorsanız dersimiz başlamıştır çocuklar.

BÖLÜM 1:

Ne kadar çok ekran kartı çeşidi olursa olsun, ne kadar pixel veri hattı içerirse içersin ya da üreticiler istedikleri kadar quad-card çözümleri üretirse üretsinler, kaçınılmaz gerçek şudur ki herkesin isteklerini karşılayabilecek, her açıdan mükemmel bir ekran kartı bulunmamaktadır.

BÖLÜM 2:

Ekran görüntülerinden de anlaşılacağı gibi piyasada şu anda fotoğraf gerçekliğinde görünüm sunabilecek GPU (Ekran Kartı Grafik İşlemcisi) bulunmamaktadır ve yakın zamanda çıkması beklenmemektedir.

ÖNEMLİ SORULAR:

Soru: Tamam, ama peki motor kapağının altında neler var?

Cevap:Uzun zamandır düşündüğünüz bu ekran kartınızı upgrade macerasına başlamadan önce bilgisayarınızın AGP (Advanced Graphics Port) ya da PCIe (PCI Express) ekran kartı slotlarından hangisini desteklediğini bilmeniz gerekiyor. Halen oyun oynanabilecek türden eski makinalar çoğunlukla AGP slot kullanmaktadırlar, PCIe ise yakın gelecekte gideceğimiz yol olarak görünmektedir. Herkesin almayı çok istediği son model ekran kartları PCIe teknolojisi kullanmaktadır. Eğer sizin anakartınızda hangi slot tipi olduğuna emin değilseniz bunu anlamanın iki yolu var:

1- Bilgisayarım simgesine sağ tıklayarak özellikleri seçin. Donanım sekmesinden "Aygıt Yöneticisi" butonuna tıklayın. Ekran Bağdaştırıcıları alanında yer alan grafik kartınıza sağ tıklayarak özelliklerini seçtiğinizde ekran kartınız hakkında bilmeniz gereken herşeyi bulacaksınız (Örneğin "Konum: PCI Veriyolu 1").

2- Ekran kartınızın ne tür slot kullandığını anlamanın bir diğer yolu da yukardaki karşılaştırma resimlerinde olduğu gibi anakartınıza doğrudan bakmaktır. Resimlerde yer alan renk farklarını unutabilirsiniz, asıl önemli olan ayırt edici özellikler konnektörler ve grafik kartlarını kilitlemeye yarayan slot sonundaki klipslerdir.

Soru: Hakkında tartışmalar yapılan Shaders nedir, ve neden bu kadar önemli?

Cevap:Temel olarak, Shaders kavramı oyun içerisinde yer alan 3D nesnelerin yüzeylerini yaratmakta kullanılan programları nitelemek için kullanılır. Bu küçük programlar, ışık yayınımlarından ve doku eşlemlerinden (texture mapping) yansımalara, kırılmalara, gölgelendirmelere ve matlandırmalara kadar herşeyle ilgilenirler. Bu arada Motion Blurring ve HDR Lighting gibi popüler postprocessing efektlerini de unutmamak lazım. Half-Life 2 gibi bir oyunu düşünecek olursak detaylandırma işlemlerindeki vurguların çoğunluğu modeli oluşturan poligonların sayısında değil de objelerin yüzeylerinde yeralmaktadır. İşler bu noktada biraz karmaşıklaşıyor. Microsoft'un PC oyunlarının çoğunda kullandığı 3 boyutlu uygulama-program arayüzü (API) DirectX 9.0c, vertex shaders ve pixel shaders kullanmaktadır. Vertex shaders geometri üzerinde değişiklikler yaparken pixel shaders pixellerin renk değerlerini belirler. Günümüzdeki ekran kartlarının tamamı DirectX 9.0c uyumludur.

Yeni nesil grafik kartları DirectX 10'un sunduğu avantajları kullanma özelliğine sahip olacak. Windows Vista ile birlikte 2007 yılında piyasaya sürülmesi beklenen DirectX 10, vertex shaders ve pixel shaders üzerine geliştirilmiş olan geometry shaders konseptini yanında getirecek. Olayın teknik ayrıntılarına fazlaca girmeden geometry shaders'i anlatalım. Geometry shaders, vertex shaders ile pixel shaders arasında verimlilik düzeyini artırmak amacıyla çalışır. Geometry shaders output verilerini CPU'ya ihtiyaç duymadan doğrudan hafızaya ve grafik veri hattına göndermektedir. Bu sayede daha fazla işlem daha kısa zamanda gerçekleşmektedir. DX10'un neler yapabileceğini gösterecek oyunlar arasında Microsoft'un Flight Simulator X, Halo 2 ve EA's Crysis'i bulunmaktadır.

Soru: Sürekli daha fazla hafızaya sahip ve değişik hızlarda çalışan ekran kartları görüyoruz. Bunun sebebini söyler misiniz?

Cevap: Ekran kartlarında daha hızlı hafızaların kullanılmaya başlanması ile (Modern GDDR3 clocking ile 900 MHz'e kadar çıkılmakta) üreticiler kartlarında daha önce kullanmadıkları kadar RAM kullanmaya başladılar. 512 MB hafızalı kartlar sıradanlaşmış durumda ve ATI 1 GB hafıza ile donatılmış ekran kartını üreteceğini kısa zaman önce duyurdu. ATI'nin bu yeni modelinin terminaller için düşünülmesine rağmen bizler şimdiden oyuncular için 1 GB grafik kartlarının hayalini kurmaya başladık bile. Oyunlar daha yüksek çözünürlüğe sahip dokular kullanmaya başladıkça 512 MB'lık ekran kartlarına olan ihtiyaç da artacak. Başka bir deyişle, günümüzdeki oyunların çoğu (F.E.A.R gibi parmaklarımızın sayısını geçmeyecek kadar az olan istisnaları saymazsak) 512 MB hafızaya gerek duymamaktadır. Fakat antialias ayarlarını yükseltme konusunda kararlı iseniz 512 Mb hafızaya ihtiyaç duyabilirsiniz.

Soru: Crossfire? SLI? Çift Kartlı grafik sistemlerine tonlarca para harcamak sorunlarımı çözecek mi?

Cevap: Köşede birikmiş 1100$'nız bulunmakta ve ne yapacağınızı düşünüyorsunuz. Bilmeniz gereken ilk şey: eğer küçük boyutlarda bir LCD monitörünüz var ise (19 inç ve altı) paranızı çift kartlı sistemler için boşuna harcamayın. Monitörün sunduğu düşük doğal çözünürlük ayarları, yüksek teknoloji ile hazırlanmış tek bir grafik kartının dahi avantajlarını % 100 kullanmanıza izin vermeyecektir. Çift kartlı sistem kurma konusunda karar vermiş iseniz bilmeniz gereken bir diğer konu ise doğru anakartın seçilmiş olup olmadığıdır. Yeni bir PC toplamaya kadar giden bir macera içerisinde bulabilirsiniz kendinizi.

ATI'nin CrossFire'ı mı, Nvidia'nın SLI'ı mı? Hangisi daha iyi? İkisi de oyunların tamamına yakınında ve sentetik testlerde birbirine eşdeğer sonuçlar sergilemektedir. Nvidia çok az da olsa öne geçmiş durumda fakat GeForce 7900 GTX kartları bazı oyunları aynı anda hem antialiasing hem de HDR (High Dynamic Range) lighting kullanıldığı zaman çalıştıramamakta. Karar verirken kendinize sormanız gereken tek soru ekran kartınızda hangi özelliklerin bulunmasına ihtiyaç duyuyorsunuz sorusu olacaktır?

Soru: Tamam o zaman, hangi kartı almamız gerekiyor?

Cevap:Bu sorunun cevabı göründüğü kadar basit değil maalesef. Gün geçtikçe yenilenen oyunlar ve oyunları daha iyi özelliklerle oynayabilmenize olanak tanıyan geliştirilmiş yeni nesil ekran kartları bizleri sürekli upgrade yapma yoluna sürüklüyor. Soru cevap kısmımızda belirttiğimiz gibi oynamak istediğiniz oyun türlerine göre grafik kartı gereksinimleriniz de değişmektedir. Bu bilgilerin ve yazımızın sonunda eklediğimiz ekran kartı seçim tablosunun ışığı altında size en uygun ekran kartı modelini seçebilirsiniz. Diğer taraftan, 2007 yılında Windows Vista ile birlikte çıkacak olan DirectX 10 ile yenilenecek işleme prosedürleri, yeni nesil grafik kartı teknolojilerinin doğmasına sebep olacak ve siz de muhtemelen onlardan almak isteyeceksiniz. Hayat keşke göründüğü kadar kolay olsa değil mi?

TEST SONUÇLARI:

Jason Cross'un ExtremeTech.com için gerçekleştirdiği lab maratonu sonrasında ulaştığı sonuçlara bakalım. Bu test maratonunda 100$'lık bütçe dostu kartlardan 550$'lık alev püskürten superclock kartlara kadar 17 değişik grafik kartı dikkatlice incelendi. Yapılan araştırma sonucunda varılan noktanın, harcanan para ile alınan performansın birbiri ile doğru orantılı olduğu görüldü. Özellikle de Call of Duty 2 ve The Elder of Scrolls IV: Oblivion gibi yeni nesil oyunlar oynuyorsanız.

Ürünlerden konuşmaya başlamadan önce sizin için en uygun upgrade yolunu seçebilmeniz konusunda size faydalı olacağını düşündüğümüz değişik senaryolardan bahsetmemizde fayda var. Bu senaryoların çoğu oynadığınız oyuna bağlıdır. Eğer Sims 2 oyununun bağımlısı iseniz overclock canavarı makinalardan birisine ihtiyacınız olmayacaktır, orta seviyede bir kart kullanmanız yeterlidir. Karar vermekte kullanacağımız kilit noktalardan bahsedelim.

İlk olarak kendimize "Hangi tür oyunları oynayacağım?" diye sormalıyız.

Basit olarak ifade etmemiz gerekirse, FPS (First-Person Shooter) türü oyunları oynayacak isek mümkün olduğu kadar güçlü grafik kartı almamız gerekecektir, diğer türlerde daha düşük maliyetli seçimlere yönelebiliriz. Bu noktada biraz daha komplike bir durum oluşmakta. Eğer Middle-Earth II ve Civilization IV gibi strateji oyunlarını ya da pixel ve vertex shaders kullanımı yüksek olan modern yarış oyunlarını oynamak istiyorsak yine kuvvetli bir ekran kartı seçmemiz gerekecektir.

Günümüzde çıkan oyunların tamamına yakını CPU kullanımını artırma eğiliminde. Half-Life 2 bunun için güzel bir örnek teşkil ediyor: Oyunun harika görsel efektlerine rağmen orta kalite ekran kartları dahi yüksek framerateler sunabilmekte, buna karşın kullandığımız ekran kartı ile aynı teknoloji seviyesinde üretilmiş CPU'lar ise oyun içerisinde düşük performans gösterebilmektedir. Tabii F.E.A.R., Call of Duty 2 ve Oblivion gibi bir kısım yeni nesil oyunlar ise özellikle yüksek çözünürlük ve dokularda oynandıkları zaman grafik kartlarını aşırı biçimde zorlamaktadır.

Eğer oynadığınız oyunlar güçlü grafik kartı gereksinimi olmayan oyunlar ise 550$'lık bir overclock kartına ihtiyacınız olmayacaktır. 200$'lık orta sınıf bir kart işinizi görecektir.

Diğer önemli tavsiyemiz sisteminizi yakından tanımanız olacaktır. Eğer AGP slotu kullanan eski bir konfigürasyona sahip iseniz seçenekleriniz kısıtlı olacaktır.

Tabii ki her zaman bir çift 550$'lık grafik kartı almaya elverişli durumda olmak mümkün olmuyor. Bir çift son model grafik karta 1100$ ödedikten sonra sistemin ihtiyaç duyacağı kuvvete sahip bir CPU ve bunları besleyecek büyüklükte bir güç kaynağı çoğu zaman gereksiz bir harcama gibi görünmektedir. Bu gibi durumlarda sadece grafik detaylarını bir ya da iki kademe aşağıya çekerek 200$ seviyelerinde bir grafik kartı ile de istediğimiz sonuçlara ulaşabiliriz.

Sonuç olarak her zaman en iyi ekran kartını almak ya da en güçlü CPU'yu kullanmak sorunlarımızı çözebileceğimiz anlamına gelmemektedir. Dengeli bir sistem kurmak demek ekran kartı ve CPU ikilisinin birbirini zorlamadığı noktadan geçmektedir. Bunu başardığımız taktirde bu işin Nirvana'sına ulaşmışız demektir. 2.66 GHz Pentium 4 ya da Athlon 64 3000+ CPU üzerine kurulmuş bir SLI ya da Crossfire grafik kartı bize optimum sonuçlar alacağımız garantisini vermez, çünkü grafik sistemi işini bitirdikten sonra CPU'nun çalışmasını bitirmesi için bekleyecek ve o süre zarfında boş kalacaktır. Aynı mantıkla düşündüğümüz taktirde, düşük model bir GeForce 7300 ekran kartı ile Athlon 64 FX-60 CPU'yu birleştirerek kurduğunuz bir sistemde oyun performansınızda düşmeler yaşadığınızda şaşırmamanız gerekir.

Çeşitli grafik kartları

MSI RX1300PRO-TD256E
Sonuç: UCUZ
ELİNİZDE SADECE 100$'INIZ MI VAR?

O zaman MSI'ın RX1300Pro-TD256E ekran kartı için harcayabilirsiniz. Paranızı bu ucuzlukta başka bir ürüne harcadığınız taktirde başınıza bela arıyorsunuz demektir. Tabii ki 100$ altı diğer ekran kartı seçeneklerinin Intel'in tümleşik ekran kartlarından daha iyi olduğundan emin olabilirsiniz. Bunun yanında, eğer Radeon X550 ya da GeForce 7300 GS almaya karar verirseniz hayal kırıklıklarına kendinizi hazırlamalısınız. Uyarmadı demeyin. Hala ucuz bir grafik kartı alma konusunda kararlı iseniz yeni çıkan oyunları oynarken grafik detaylarını düşürmeniz gerekecektir. Bunun anlamı: F.E.A.R. oynarken çözünürlüğü 1024x1078'e çekip de hala saniyede 43 frame kalitesinde görüntü almanız olacaktır.

KİM İÇİN: 2D oyuncular
FİYAT: 90$
WEB SİTESİ: www.msicomputer.com

ATI RADEON X1900 XT
Sonuç: KRAL

Konu oyun oynamak olduğu zaman çoğu kişi için para önemini yitirir ve fiyat göreceli bir kavrama dönüşür. Sahip olduğumuz donanımın güçlü olmasını isteriz. Sözünü ettiğimiz güç konsepti arabaların motor güçlerini ifade etmekte kullandığımız beygir gücü kavramı ile tamamen aynıdır. Günümüzde ekran kartlarından alabileceğiniz en iyi performansı ATI Radeon X1900 XT (XTX versiyonu kesinlikle daha fazla 3D gücü sunuyor fakat fiyatı bizi almadan önce bir kez daha düşünmeye itecek kadar yüksek) sunuyor. Overclock tutkunları X1900 XT'yi daha yüksek frekanslarda (hiç zorlanmadan 100 MHz yukarıda) çalıştırabilirler. F.E.A.R. gibi yeni nesil oyunlar ATI'nin bu güçlü modeli ile parlayacaktır.

KİM İÇİN: "Varyemez Amca" ve faturayı ödeyebilecek sıkı oyuncular için.
FİYAT: 520$
WEB SİTESİ: www.ati.com

EVGA E-GEFORCE 7600GS PASIF HEATSINK
Sonuç: ŞAŞIRTICI PERFORMANS

NVIDIA'nın yeni GEFORCE 7600 SERİSİ kelepir fiyatlarında yüksek performans sunan paketlerin öncüsü konumunda. Evga'nın GeForce 7600GS modeli, kendi çizgisi dahilindeki 3D kartlar arasında bizleri en çok şaşırtanı. Pasif soğutma sistemi (Fansız), gösterdiği solid performans ve ATI kartlarının sıkıştığı Doom 3'deki rahatlığı ile bizleri ikna etti. Diğer taraftan yakında isimlerini sık sık duyacağımız Enemy Territory: Quake Wars gibi oyunlar konusunda ısrarcı iseniz Radeon X1600 tabanlı bir kart almanızı tavsiye ederiz.

KİM İÇİN: Serinlik, sessizlik ve fiyat-performansa önem veren oyuncular.
FİYAT: 140$
WEB SİTESİ: www.evga.com

XFX GEFORCE 7600GT XXX EDITION
Sonuç: İYİ ANLAŞMA

XFX'in GEFORCE 7600 SERİSİ MODELİNİ DONANIM KURCALAMAYI SEVENLER BEĞENECEK.

Overclock'lanmış ve start çizgisinden sıçramayı sabırsızlıkla bekleyen bir yarış arabasını andıran bu model, iyi ve kötü arasındaki geçiş çizgisinin tam olarak üzerinde bulunmakta. Antialiasing ve anisotropic filtreleme teknikleri çoğu oyunları güzel çalıştırmakla birlikte bazı oyunlarda yavaşlamalara sebep olmakta. XFX, bu modelinde kullandığı clock hızını, fiyatını hakedecek derecede yukarılara çekmiş görünüyor. Modeli satın aldığınızda ömür boyu garanti sunulmakta ve bu fiyatının yanında bir de Ghost Recon Advanced Warfighter oyunu sahibi olmaktasınız.

KİM İÇİN: Fırsat severler için.
FİYAT: 210$
WEB SİTESİ: www.xfxforce.com

DONANIM KAHRAMANI OLMAK İÇİN PROFESYONEL TAVSİYELER

- En iyi grafik kartları PCI Express uyumlu anakartlarla çalışır ve piyasaya öncelikle bu modeller sürülürler. Bunları takip eden birkaç ay sonra AGP versiyonları gelir.

- Eğer bilgisayarınız 5 yıldan yaşlı ise üstünde muhtemelen üzerinde tarih öncesinden kalma bir PCI grafik kart slot'u bulunmaktadır. Pentium II dostu, yıllanmış makinanızı sefaletten kurtarmanın zamanı geldi de geçiyor.

- Büyük bir anakartınız mı var? Bazı kartlar diğerlerine göre daha uzun ya da kalın olabilirler. Almak istediğiniz ekran kartının anakartınıza uygun olduğundan emin olmalısınız.

- Ekran kartınızı takarken içinde bulunduğu küçük alanda ona nefes alabilmesi için bir boşluk yaratmaya dikkat edin. Eğer mümkünse diğer kartları uzaktaki slotlara takın ve böylece ısınmasına biraz daha engel olmuş olursunuz.

- Yeni nesil ekran kartları daha fazla güç tüketimi talep etmektedir. Güç kaynağınız sisteminizi ve aldığınız yeni grafik canavarını beslemeye yetecek güce sahip mi?

12-08-2015, 06:14 PM	#1
~~meltem~~ Senior Member Üyelik tarihi: Apr 2015 Mesajlar: 11.064	Hangi ekran kartını almalıyım? Uzun yıllara ve sayısız e-postaya rağmen bu soru hiç bir zaman eskimeyecek. Tamam, belki biraz. Kafanızın karışmasında siz de haklısınız. Her üç ayda bir, yaşanan teknolojik sıçramalar sonucunda grafik kartı dünyasında yeni bir kral ilan ediliyor. Kategorisinde en üst sıralarda yer alan 500$ ve üstü bir ekran kartı alıp da daha kurulumunu yaparken eskidiğine yönelik haberleri okuyan alıcının pişmanlığına bir çözüm getiremeyiz fakat neler hissettiğini anlayabiliriz. Yeni nesil grafik kartlarının çıkması ile kargaşa dolu günleri az da olsa geride bıraktık. 3D grafik kartlarının ne anlama geldiğini anlamak ve bu konuda kısa bir uzmanlık eğitimine girmek istiyorsanız dersimiz başlamıştır çocuklar. BÖLÜM 1: Ne kadar çok ekran kartı çeşidi olursa olsun, ne kadar pixel veri hattı içerirse içersin ya da üreticiler istedikleri kadar quad-card çözümleri üretirse üretsinler, kaçınılmaz gerçek şudur ki herkesin isteklerini karşılayabilecek, her açıdan mükemmel bir ekran kartı bulunmamaktadır. BÖLÜM 2: Ekran görüntülerinden de anlaşılacağı gibi piyasada şu anda fotoğraf gerçekliğinde görünüm sunabilecek GPU (Ekran Kartı Grafik İşlemcisi) bulunmamaktadır ve yakın zamanda çıkması beklenmemektedir. ÖNEMLİ SORULAR: Soru: Tamam, ama peki motor kapağının altında neler var? Cevap:Uzun zamandır düşündüğünüz bu ekran kartınızı upgrade macerasına başlamadan önce bilgisayarınızın AGP (Advanced Graphics Port) ya da PCIe (PCI Express) ekran kartı slotlarından hangisini desteklediğini bilmeniz gerekiyor. Halen oyun oynanabilecek türden eski makinalar çoğunlukla AGP slot kullanmaktadırlar, PCIe ise yakın gelecekte gideceğimiz yol olarak görünmektedir. Herkesin almayı çok istediği son model ekran kartları PCIe teknolojisi kullanmaktadır. Eğer sizin anakartınızda hangi slot tipi olduğuna emin değilseniz bunu anlamanın iki yolu var: 1- Bilgisayarım simgesine sağ tıklayarak özellikleri seçin. Donanım sekmesinden "Aygıt Yöneticisi" butonuna tıklayın. Ekran Bağdaştırıcıları alanında yer alan grafik kartınıza sağ tıklayarak özelliklerini seçtiğinizde ekran kartınız hakkında bilmeniz gereken herşeyi bulacaksınız (Örneğin "Konum: PCI Veriyolu 1"). 2- Ekran kartınızın ne tür slot kullandığını anlamanın bir diğer yolu da yukardaki karşılaştırma resimlerinde olduğu gibi anakartınıza doğrudan bakmaktır. Resimlerde yer alan renk farklarını unutabilirsiniz, asıl önemli olan ayırt edici özellikler konnektörler ve grafik kartlarını kilitlemeye yarayan slot sonundaki klipslerdir. Soru: Hakkında tartışmalar yapılan Shaders nedir, ve neden bu kadar önemli? Cevap:Temel olarak, Shaders kavramı oyun içerisinde yer alan 3D nesnelerin yüzeylerini yaratmakta kullanılan programları nitelemek için kullanılır. Bu küçük programlar, ışık yayınımlarından ve doku eşlemlerinden (texture mapping) yansımalara, kırılmalara, gölgelendirmelere ve matlandırmalara kadar herşeyle ilgilenirler. Bu arada Motion Blurring ve HDR Lighting gibi popüler postprocessing efektlerini de unutmamak lazım. Half-Life 2 gibi bir oyunu düşünecek olursak detaylandırma işlemlerindeki vurguların çoğunluğu modeli oluşturan poligonların sayısında değil de objelerin yüzeylerinde yeralmaktadır. İşler bu noktada biraz karmaşıklaşıyor. Microsoft'un PC oyunlarının çoğunda kullandığı 3 boyutlu uygulama-program arayüzü (API) DirectX 9.0c, vertex shaders ve pixel shaders kullanmaktadır. Vertex shaders geometri üzerinde değişiklikler yaparken pixel shaders pixellerin renk değerlerini belirler. Günümüzdeki ekran kartlarının tamamı DirectX 9.0c uyumludur. Yeni nesil grafik kartları DirectX 10'un sunduğu avantajları kullanma özelliğine sahip olacak. Windows Vista ile birlikte 2007 yılında piyasaya sürülmesi beklenen DirectX 10, vertex shaders ve pixel shaders üzerine geliştirilmiş olan geometry shaders konseptini yanında getirecek. Olayın teknik ayrıntılarına fazlaca girmeden geometry shaders'i anlatalım. Geometry shaders, vertex shaders ile pixel shaders arasında verimlilik düzeyini artırmak amacıyla çalışır. Geometry shaders output verilerini CPU'ya ihtiyaç duymadan doğrudan hafızaya ve grafik veri hattına göndermektedir. Bu sayede daha fazla işlem daha kısa zamanda gerçekleşmektedir. DX10'un neler yapabileceğini gösterecek oyunlar arasında Microsoft'un Flight Simulator X, Halo 2 ve EA's Crysis'i bulunmaktadır. Soru: Sürekli daha fazla hafızaya sahip ve değişik hızlarda çalışan ekran kartları görüyoruz. Bunun sebebini söyler misiniz? Cevap: Ekran kartlarında daha hızlı hafızaların kullanılmaya başlanması ile (Modern GDDR3 clocking ile 900 MHz'e kadar çıkılmakta) üreticiler kartlarında daha önce kullanmadıkları kadar RAM kullanmaya başladılar. 512 MB hafızalı kartlar sıradanlaşmış durumda ve ATI 1 GB hafıza ile donatılmış ekran kartını üreteceğini kısa zaman önce duyurdu. ATI'nin bu yeni modelinin terminaller için düşünülmesine rağmen bizler şimdiden oyuncular için 1 GB grafik kartlarının hayalini kurmaya başladık bile. Oyunlar daha yüksek çözünürlüğe sahip dokular kullanmaya başladıkça 512 MB'lık ekran kartlarına olan ihtiyaç da artacak. Başka bir deyişle, günümüzdeki oyunların çoğu (F.E.A.R gibi parmaklarımızın sayısını geçmeyecek kadar az olan istisnaları saymazsak) 512 MB hafızaya gerek duymamaktadır. Fakat antialias ayarlarını yükseltme konusunda kararlı iseniz 512 Mb hafızaya ihtiyaç duyabilirsiniz. Soru: Crossfire? SLI? Çift Kartlı grafik sistemlerine tonlarca para harcamak sorunlarımı çözecek mi? Cevap: Köşede birikmiş 1100$'nız bulunmakta ve ne yapacağınızı düşünüyorsunuz. Bilmeniz gereken ilk şey: eğer küçük boyutlarda bir LCD monitörünüz var ise (19 inç ve altı) paranızı çift kartlı sistemler için boşuna harcamayın. Monitörün sunduğu düşük doğal çözünürlük ayarları, yüksek teknoloji ile hazırlanmış tek bir grafik kartının dahi avantajlarını % 100 kullanmanıza izin vermeyecektir. Çift kartlı sistem kurma konusunda karar vermiş iseniz bilmeniz gereken bir diğer konu ise doğru anakartın seçilmiş olup olmadığıdır. Yeni bir PC toplamaya kadar giden bir macera içerisinde bulabilirsiniz kendinizi. ATI'nin CrossFire'ı mı, Nvidia'nın SLI'ı mı? Hangisi daha iyi? İkisi de oyunların tamamına yakınında ve sentetik testlerde birbirine eşdeğer sonuçlar sergilemektedir. Nvidia çok az da olsa öne geçmiş durumda fakat GeForce 7900 GTX kartları bazı oyunları aynı anda hem antialiasing hem de HDR (High Dynamic Range) lighting kullanıldığı zaman çalıştıramamakta. Karar verirken kendinize sormanız gereken tek soru ekran kartınızda hangi özelliklerin bulunmasına ihtiyaç duyuyorsunuz sorusu olacaktır? Soru: Tamam o zaman, hangi kartı almamız gerekiyor? Cevap:Bu sorunun cevabı göründüğü kadar basit değil maalesef. Gün geçtikçe yenilenen oyunlar ve oyunları daha iyi özelliklerle oynayabilmenize olanak tanıyan geliştirilmiş yeni nesil ekran kartları bizleri sürekli upgrade yapma yoluna sürüklüyor. Soru cevap kısmımızda belirttiğimiz gibi oynamak istediğiniz oyun türlerine göre grafik kartı gereksinimleriniz de değişmektedir. Bu bilgilerin ve yazımızın sonunda eklediğimiz ekran kartı seçim tablosunun ışığı altında size en uygun ekran kartı modelini seçebilirsiniz. Diğer taraftan, 2007 yılında Windows Vista ile birlikte çıkacak olan DirectX 10 ile yenilenecek işleme prosedürleri, yeni nesil grafik kartı teknolojilerinin doğmasına sebep olacak ve siz de muhtemelen onlardan almak isteyeceksiniz. Hayat keşke göründüğü kadar kolay olsa değil mi? TEST SONUÇLARI: Jason Cross'un ExtremeTech.com için gerçekleştirdiği lab maratonu sonrasında ulaştığı sonuçlara bakalım. Bu test maratonunda 100$'lık bütçe dostu kartlardan 550$'lık alev püskürten superclock kartlara kadar 17 değişik grafik kartı dikkatlice incelendi. Yapılan araştırma sonucunda varılan noktanın, harcanan para ile alınan performansın birbiri ile doğru orantılı olduğu görüldü. Özellikle de Call of Duty 2 ve The Elder of Scrolls IV: Oblivion gibi yeni nesil oyunlar oynuyorsanız. Ürünlerden konuşmaya başlamadan önce sizin için en uygun upgrade yolunu seçebilmeniz konusunda size faydalı olacağını düşündüğümüz değişik senaryolardan bahsetmemizde fayda var. Bu senaryoların çoğu oynadığınız oyuna bağlıdır. Eğer Sims 2 oyununun bağımlısı iseniz overclock canavarı makinalardan birisine ihtiyacınız olmayacaktır, orta seviyede bir kart kullanmanız yeterlidir. Karar vermekte kullanacağımız kilit noktalardan bahsedelim. İlk olarak kendimize "Hangi tür oyunları oynayacağım?" diye sormalıyız. Basit olarak ifade etmemiz gerekirse, FPS (First-Person Shooter) türü oyunları oynayacak isek mümkün olduğu kadar güçlü grafik kartı almamız gerekecektir, diğer türlerde daha düşük maliyetli seçimlere yönelebiliriz. Bu noktada biraz daha komplike bir durum oluşmakta. Eğer Middle-Earth II ve Civilization IV gibi strateji oyunlarını ya da pixel ve vertex shaders kullanımı yüksek olan modern yarış oyunlarını oynamak istiyorsak yine kuvvetli bir ekran kartı seçmemiz gerekecektir. Günümüzde çıkan oyunların tamamına yakını CPU kullanımını artırma eğiliminde. Half-Life 2 bunun için güzel bir örnek teşkil ediyor: Oyunun harika görsel efektlerine rağmen orta kalite ekran kartları dahi yüksek framerateler sunabilmekte, buna karşın kullandığımız ekran kartı ile aynı teknoloji seviyesinde üretilmiş CPU'lar ise oyun içerisinde düşük performans gösterebilmektedir. Tabii F.E.A.R., Call of Duty 2 ve Oblivion gibi bir kısım yeni nesil oyunlar ise özellikle yüksek çözünürlük ve dokularda oynandıkları zaman grafik kartlarını aşırı biçimde zorlamaktadır. Eğer oynadığınız oyunlar güçlü grafik kartı gereksinimi olmayan oyunlar ise 550$'lık bir overclock kartına ihtiyacınız olmayacaktır. 200$'lık orta sınıf bir kart işinizi görecektir. Diğer önemli tavsiyemiz sisteminizi yakından tanımanız olacaktır. Eğer AGP slotu kullanan eski bir konfigürasyona sahip iseniz seçenekleriniz kısıtlı olacaktır. Tabii ki her zaman bir çift 550$'lık grafik kartı almaya elverişli durumda olmak mümkün olmuyor. Bir çift son model grafik karta 1100$ ödedikten sonra sistemin ihtiyaç duyacağı kuvvete sahip bir CPU ve bunları besleyecek büyüklükte bir güç kaynağı çoğu zaman gereksiz bir harcama gibi görünmektedir. Bu gibi durumlarda sadece grafik detaylarını bir ya da iki kademe aşağıya çekerek 200$ seviyelerinde bir grafik kartı ile de istediğimiz sonuçlara ulaşabiliriz. Sonuç olarak her zaman en iyi ekran kartını almak ya da en güçlü CPU'yu kullanmak sorunlarımızı çözebileceğimiz anlamına gelmemektedir. Dengeli bir sistem kurmak demek ekran kartı ve CPU ikilisinin birbirini zorlamadığı noktadan geçmektedir. Bunu başardığımız taktirde bu işin Nirvana'sına ulaşmışız demektir. 2.66 GHz Pentium 4 ya da Athlon 64 3000+ CPU üzerine kurulmuş bir SLI ya da Crossfire grafik kartı bize optimum sonuçlar alacağımız garantisini vermez, çünkü grafik sistemi işini bitirdikten sonra CPU'nun çalışmasını bitirmesi için bekleyecek ve o süre zarfında boş kalacaktır. Aynı mantıkla düşündüğümüz taktirde, düşük model bir GeForce 7300 ekran kartı ile Athlon 64 FX-60 CPU'yu birleştirerek kurduğunuz bir sistemde oyun performansınızda düşmeler yaşadığınızda şaşırmamanız gerekir. Çeşitli grafik kartları MSI RX1300PRO-TD256E Sonuç: UCUZ ELİNİZDE SADECE 100$'INIZ MI VAR? O zaman MSI'ın RX1300Pro-TD256E ekran kartı için harcayabilirsiniz. Paranızı bu ucuzlukta başka bir ürüne harcadığınız taktirde başınıza bela arıyorsunuz demektir. Tabii ki 100$ altı diğer ekran kartı seçeneklerinin Intel'in tümleşik ekran kartlarından daha iyi olduğundan emin olabilirsiniz. Bunun yanında, eğer Radeon X550 ya da GeForce 7300 GS almaya karar verirseniz hayal kırıklıklarına kendinizi hazırlamalısınız. Uyarmadı demeyin. Hala ucuz bir grafik kartı alma konusunda kararlı iseniz yeni çıkan oyunları oynarken grafik detaylarını düşürmeniz gerekecektir. Bunun anlamı: F.E.A.R. oynarken çözünürlüğü 1024x1078'e çekip de hala saniyede 43 frame kalitesinde görüntü almanız olacaktır. KİM İÇİN: 2D oyuncular FİYAT: 90$ WEB SİTESİ: www.msicomputer.com ATI RADEON X1900 XT Sonuç: KRAL Konu oyun oynamak olduğu zaman çoğu kişi için para önemini yitirir ve fiyat göreceli bir kavrama dönüşür. Sahip olduğumuz donanımın güçlü olmasını isteriz. Sözünü ettiğimiz güç konsepti arabaların motor güçlerini ifade etmekte kullandığımız beygir gücü kavramı ile tamamen aynıdır. Günümüzde ekran kartlarından alabileceğiniz en iyi performansı ATI Radeon X1900 XT (XTX versiyonu kesinlikle daha fazla 3D gücü sunuyor fakat fiyatı bizi almadan önce bir kez daha düşünmeye itecek kadar yüksek) sunuyor. Overclock tutkunları X1900 XT'yi daha yüksek frekanslarda (hiç zorlanmadan 100 MHz yukarıda) çalıştırabilirler. F.E.A.R. gibi yeni nesil oyunlar ATI'nin bu güçlü modeli ile parlayacaktır. KİM İÇİN: "Varyemez Amca" ve faturayı ödeyebilecek sıkı oyuncular için. FİYAT: 520$ WEB SİTESİ: www.ati.com EVGA E-GEFORCE 7600GS PASIF HEATSINK Sonuç: ŞAŞIRTICI PERFORMANS NVIDIA'nın yeni GEFORCE 7600 SERİSİ kelepir fiyatlarında yüksek performans sunan paketlerin öncüsü konumunda. Evga'nın GeForce 7600GS modeli, kendi çizgisi dahilindeki 3D kartlar arasında bizleri en çok şaşırtanı. Pasif soğutma sistemi (Fansız), gösterdiği solid performans ve ATI kartlarının sıkıştığı Doom 3'deki rahatlığı ile bizleri ikna etti. Diğer taraftan yakında isimlerini sık sık duyacağımız Enemy Territory: Quake Wars gibi oyunlar konusunda ısrarcı iseniz Radeon X1600 tabanlı bir kart almanızı tavsiye ederiz. KİM İÇİN: Serinlik, sessizlik ve fiyat-performansa önem veren oyuncular. FİYAT: 140$ WEB SİTESİ: www.evga.com XFX GEFORCE 7600GT XXX EDITION Sonuç: İYİ ANLAŞMA XFX'in GEFORCE 7600 SERİSİ MODELİNİ DONANIM KURCALAMAYI SEVENLER BEĞENECEK. Overclock'lanmış ve start çizgisinden sıçramayı sabırsızlıkla bekleyen bir yarış arabasını andıran bu model, iyi ve kötü arasındaki geçiş çizgisinin tam olarak üzerinde bulunmakta. Antialiasing ve anisotropic filtreleme teknikleri çoğu oyunları güzel çalıştırmakla birlikte bazı oyunlarda yavaşlamalara sebep olmakta. XFX, bu modelinde kullandığı clock hızını, fiyatını hakedecek derecede yukarılara çekmiş görünüyor. Modeli satın aldığınızda ömür boyu garanti sunulmakta ve bu fiyatının yanında bir de Ghost Recon Advanced Warfighter oyunu sahibi olmaktasınız. KİM İÇİN: Fırsat severler için. FİYAT: 210$ WEB SİTESİ: www.xfxforce.com DONANIM KAHRAMANI OLMAK İÇİN PROFESYONEL TAVSİYELER - En iyi grafik kartları PCI Express uyumlu anakartlarla çalışır ve piyasaya öncelikle bu modeller sürülürler. Bunları takip eden birkaç ay sonra AGP versiyonları gelir. - Eğer bilgisayarınız 5 yıldan yaşlı ise üstünde muhtemelen üzerinde tarih öncesinden kalma bir PCI grafik kart slot'u bulunmaktadır. Pentium II dostu, yıllanmış makinanızı sefaletten kurtarmanın zamanı geldi de geçiyor. - Büyük bir anakartınız mı var? Bazı kartlar diğerlerine göre daha uzun ya da kalın olabilirler. Almak istediğiniz ekran kartının anakartınıza uygun olduğundan emin olmalısınız. - Ekran kartınızı takarken içinde bulunduğu küçük alanda ona nefes alabilmesi için bir boşluk yaratmaya dikkat edin. Eğer mümkünse diğer kartları uzaktaki slotlara takın ve böylece ısınmasına biraz daha engel olmuş olursunuz. - Yeni nesil ekran kartları daha fazla güç tüketimi talep etmektedir. Güç kaynağınız sisteminizi ve aldığınız yeni grafik canavarını beslemeye yetecek güce sahip mi?