 Bioshock [Xbox360]
Daha bundan birkaç sene önce öncesine kadar bir oyun türünü yeniden tanımlamak ya da öyle görünmek için güzel grafikler kadar iyi bir pelerin düşünülemezdi. Yeni nesil teknolojilerin yarattığı bu yapay gündem her ne kadar bazı yan etkilerini hala korumaktaysa da neyse ki çok uzun süre yaşamadı. İyi bir oyun tanımı, güzel grafikler, ses efektleri, iyi bir yapay zekâ ve oynanış gibi teknik detaylarla çerçevelenmemelidir. Bunlar bütünün bir parçası olmakla birlikte tek başlarına �tamamlayıcı� olmaktan öte gidemezler. Bilinçli bir oyuncunun gündeminde bu yüzden bunlardan çok daha fazlası vardır, ancak onun ilgilendiği şey bunların teker teker ne ifade ettikleri değil, bunların nasıl harmanlandığıdır. Onlar için oyun deneyimi esastır. Beklentileri, oynarken neler hissettikleri ve bitirdiklerinde o oyunun adını yıllar sonra bile duyduklarında akıllarında kalan ufak enstantanelerin ifade ettikleri şeylerdir. Bir oyun, oyuncuda iz bıraktığı ölçüde var olur.
Bu sözlerle Bioshock�u incelemeye başlarken, bu kez hiçbir şekilde teknik detayların üzerinde zaman kaybetmeye niyetim olmadığını belirtmek istiyorum. Hakkında olağanüstü, güzel ve süslü beğeni cümleleri kurulan ve türündeki ana akımdaki değişimin bir başlangıç noktası olarak görülen Bioshock�un kalbinde yatan asıl etmen teknik niteliklerinden öte çok daha basit bir şey üzerine kurulu: �seçebilmek.� Bioshock tamamen seçmek üzerine kurulu bir oyun. Yaptığınız seçimler oyun içerisinde ilerledikçe kendinize has bir oynayış stili geliştirmenizi sağlarken, yeri geldiğinde oyununun sonucunu doğrudan etkileyen bir hal de alabiliyor.
Bioshock bir uçak kazasının ardından su üzerinde yanan uçak kalıntıları arasında gözünüzü açmanızla başlıyor. Alevlerin ortasında hayal meyal görebildiğiniz kara parçasına can havliyle yüzerek maceramızın başladığı yer olan Rapture�un girişine ulaşıyoruz. Rapture 1940�ların II. Dünya savaşının yılgınlığı ve umutsuzluğunun ortaya çıkardığı bir ütopya. Tamamen su altına inşa edilmiş bu şehir savaşın karanlık dünyasından kaçan aydın insanlarca doldurulmuş; bilim adamları, mühendisler ve daha niceleri... Ancak aşağıya indiğinizde karşılaştığınız şey sizi pek de hoşnut etmeyecek. Aslında oyuna girdiğiniz andan itibaren neden burada olduğunuzu oyunun büyük bir kısmında net olarak bilmemeniz, oynarken bu konuda yoğun bir şekilde beyin fırtınası yapmanızı ve hayal gücünüzü zorlamanızı sağlıyor. Hikâye�nin bu yapısı hem oynarken hem de oyunu tamamladıktan sonra akıllarda tartışılması gereken birçok soru işareti bırakması için akıllıca oluşturulmuş.
Siz bu sorular kafanızda Rapture�un derinliklerine doğru ilerlerken insanların suyun üzerinde bıraktığını sandığı hırs, kin gibi duyguların bu ütopyayı da yerle bir ettiğini görüyorsunuz. Her ütopyanın varmak istediği mükemmelliğe giden yolda Rapture�un insanları da karşı konulmaz hırsların esiri olmuş, bazı biyolojik değişimler geçirerek benliklerini kaybetmişlerdir. Bir zamanlar umudun denizaltı şehri artık her bir köşesinde bir anı barındıran, zaman zaman gördüğünüz halüsinasyonlar, ücra köşelerde gördüğünüz hayaletlerle dolu bir yalnızlık mevsimine bürünmüştür âdeta.
Oyuna girdiğiniz ilk andan itibaren o anki duygularınızla Rapture�da hayranlık veren atmosferin büyüsüne kapılıp, kafanızdaki soru işaretlerine cevap arayacaksınız. Zaman zaman amaçsızca dolaştığınız izlenimine kapılsanız da atmosfer size biraz ötede aradığınız cevapları bulacağınız konusunda tuhaf bir güven duygusu veriyor. Gezdiğiniz koridorlar, alanlar, eşyalar, duvarlardaki posterler, neon�lar ve terk edilmişlik sizi bambaşka duygular içerisine sokuyor. Suyun belki de yüzlerce metreler altında olduğunuzu hissettiren panoramik camlar, yerdeki su birikintileri ve su geçişlerinde yüzünüzü tatlıca ıslatan ekranınızda damlacıklar bırakan su, Rapture�un koridorlarına hakim nemi oturma odanıza taşıyor. Sıcak bir günde serin bir esinti gibisi yok. Atmosfer sadece oynayanı değil yanınızda izleyerek size eşlik eden arkadaşlarınızı hatta oradan geçmekte olan annenizin bile ilgisini çekip �Nasıl bir şey bu?� dedirtecek bir yapıya sahip.
Rapture dünyasının temelinde Adam adında bir madde bulunuyor. Bu madde siz ve etrafınızdakilerin genetik güçler sağlıyor. Adam, Plasmid denilen ve sol elimizle kullandığımız özellikleri bize kazandırıyor. Bunları iki yönlü olarak değerlendirmek mümkün. Silah olarak kullandığınız, elektrik şoku, ateş, dondurma gibi özellikleri aktif olarak kullanırken, gizlilik, saldırı gücü, silahlara ilişkin olanlar ise özellikleri ise doğrudan kullanmamakla birlikte size belirli avantajlar sağlıyor. Oyunda kullandığınız Plasmid'lerin tümünü aynı anda kullanamıyor olmanız nedeniyle bölüme ya da o anki hedefinize göre özel plasmid�leri seçmek üzere slot makinelerine başvuruyoruz. Bu makinelerde daha önce topladığımız plasmid'ler arasında seçim yaparak kullanılabilir hale getiriyoruz. Yine karakterinizi geliştirdikçe genişleme slotlarıyla aynı anda daha çok plasmid taşıyabiliyoruz. Bu konuda kullanabileceğiniz seçeneklerin bolluğu her oyuncuya kendine has bir stil ve strateji oluşturup oynayabilmesini sağlıyor. Aynı zamanda uyguladığınız strateji her zaman işe yaramayabilir ve bazı dezavantajlar da yaratabilir. Örneğin dondurarak, tuz buz ettiğiniz düşmanınızın üzerini haliyle arayamıyor ve yararlanamıyorsunuz.
Oyun boyunca size oldukça zengin bir ateş gücü sağlanıyor, Altıpatlardan, pompalı tüfeğe kadar uzanan seçenekler kimyasal silahlardan, roket atarlara kadar uzanan geniş bir yelpazede sunuluyor. Her silahın kendine özel olumlu ve olumsuz yönleri bulunuyor. Ayrıca silahların çeşitli silah upgrade slot makinelerinde geliştirilebiliyor.
Rapture dünyasının oyuncuya sunduğu deneyimin ardında sunduğu sonsuz seçenekler ana unsuru oluşturuyor. Daha oyunun başından itibaren tercihlerinizi hem oynayışa hem de hikâyeye yansıtabiliyorsunuz. Hedef alma konusuna hakim bir oyuncu korkusuzca ana düşman türümüz olan Splicer�lara saldırmayı tercih edebilir ancak dikkatli bir oyuncu çevresindekilerin avantajını kullanarak çok daha yaratıcı çözümler yaratabiliyor. Su içindeki düşmanlarınızın tümüne elektrik şokuna uğratmak, sinsi bir saldırıyla düşmanınıza zarar vermek, ya da onları dondurup küçük buz tanelerine ayırmak� bunlar tercih edebileceklerinizden sadece birkaçı. Oyun boyunca karşınıza çıkan düşmanları özel saldırı düzeneklerini güvenlik kameralarını kendi lehinize kullanıp bir bölüm içerisinde ortaya çıkan düşmanlarınıza zor anlar yaşatabilirsiniz. Oyuncuya verilen müthiş kontrol hissi ve özelleştirilebilirlik hikâyeden bir an bile kopmamanızı sağlıyor. |