meltem

İşlek bir caddede yürürken yanınızdan geçen en hızlı şey olmasa da; en görkemli şey olabilir bir arazi aracı. Artık dağın taşın yanında kentte de lüks bir kullanıma sahip olmaları için özenile bezenile üretilen bu taşıtlar; giderek daha fazla ilgi odağı olabiliyorlar. Bu taşıtların gelişimini izlemek için Chevrolet veya Jeep'in on yıl önceki modellerini, bugünkü versiyonlarıyla karşılaştırmanız yeterli olacaktır. Eğer bu karşılaştırmayla uğraşmak istemiyorsanız ve bu araçlardan birine sahip olacak maddi gücünüz yoksa (olmaması gayet doğal) benim yaptığım gibi bir yerlerden 4x4 Evo 2'yi bulup, o bir türlü sahip olamadığınız "büyük oyuncaklar"dan birini kullanmanın "sanal" da olsa nasıl bir duygu olduğunu keşfedebilirsiniz.

Oyun tahmin edileceği üzere kısaca "cip" adıyla anılan 4 tekerlerkten çekişli arazi araçlarıyla yarışılan ve bir yolun rotasını takip etse de özünde açık arazide geçen bir yarış oyunu. Ancak en önemli noktayı hemen belirtmekte fayda var: Bu oyundan Need for Speed veya eğer Playstation'da oynama şansınız olduysa Gran Turismo türü oyunlardan bekleyeceğiniz "gerçekçiliği" beklemeyin. Neden mi?

Bunun nedeni bu oyunda arazi araçlarıyla yarışıyor olmanız değil; oyunun yapımcılarının oyunu bir simulasyondan çok, bir arcade oyun olarak geliştirmiş olmaları. Yani araç fizikleri, araçların kullanımı ve hakimiyeti gibi özellikler, gerçek fizik kurallarına ve doğaya çok bağlı değil. Hatta bazı yerlerde hiç bağlı değil. "Bu ne demek oluyor şimdi?" diye halen aklında sorular olanlar; örnek olarak Midtown Madness serisine bakabilirler. Bu oyunun özelliği, harika grafikleri ve geniş ve seçenekli (düz bir rota takip etmeyen, özgürce dolaşılabilen) parkurlarının yanında, gerçekçiliği düşük olan bir oyun olmasıydı. Yirmi metrelik bir itfaiye kamyonu ile rampalardan uçup, kamyona defalarca takla attırabiliyordunuz. 4 x4 Evo 2'de de bu kadar olmasa da, gerçekçiliği yok eden faktörler var. 2 tonluk bir Grand Cherokee ile bir kayaya çarptığınızda aracınızın "geri sektiğini" göreceksiniz. Evet, araç sekiyor. Evet, bir topun sektiği gibi (tabi o kadar vahim değil, korkmayın).

Yine çoğu sefer aracınızın olması gerektiğinden hafifmiş gibi davrandığını farkedebilirsiniz. Çünkü aracınız düz yolda sağa sola yalpalıyor bazen (veya ben gerçekten berbat kullanıyorum ama nedense Need for Speed'de olmuyor bu). Gerçi bunu yolların taş toprak dolu araziler olduğunu düşünerek açıklayabiliriz. Ancak yol kenarında bulunan bir ağaca, bir karavana veya bir uçağa (gerçekten bir track'te küçük bir havalanındaki bir hangarın içinden geçeceksiniz) çarptığınızda aracınızın aynı tepkiyle "geri sektiğini" göreceksiniz; bunun için bir açıklama bulmak zor.

Gerçek dışı olan bir başka özellik ise, aracınızı bir uçurumdan aşağı yollasanız bile, aracın üzerinde bir çizik bile olmayacak. "İsveç çeliğinden mi yapılmış bunlar?" derseniz; öyle bile olsa, araç uçarak yere çakılıyor. Kısaca oyunda "damage modelling" denilen ve "hasar modellemesi" diye çevirebileceğimiz sistem bulunmuyor. Yani malesef o kaymak gibi cilalı ciplerinizi yolda sağa sola çarpıp, köprülerden uçurarak "Acaba dağıldığında nası oluyo bu meret, hele dur bi bakayım" gibi bir merakınız varsa bunu gideremeyeceksiniz. Ancak bunun için yapımcıları suçlayamayız; zira aşağıda sayacağım büyük markaların hiçbiri onbinlerce dolarlık araçlarının paramparça görüntüleriyle dolu bir oyun yapılmasına razı olmamışlarsa bunu yadırgamamak gerek.
Şimdi gerçekçilik paranoyasını bir kenara bırakıp şu oyunun zevkine varalım. Çünkü bu nerden baksanız bir yarış oyunu ve bu oyunlar tamamen genç insanların egolarını tatmin etmeleri ve asla sahip olamayacakları araçlarla yarışıp, güzel zaman geçirmeleri için yapılır. Terminal Reality firması da bu amaçla hareket etmiş. Ve egosunu tatmin etme heveslisi olan bizlere:
Çok sayıda farklı yarış modu (quick race, time attack, free roam, career ve multiplayer)


Chevrolet, Dodge, GMC, Infiniti, Jeep, Lexus, Mitsubishi, Nissan ve Toyota'dan oluşan 9 markanın modellerinden oluşan 70'in üzerinde araç (sanırım PS2'de Gran Turismo 3'ün ulaştığı sayıdan sonra en büyük sayı). Yanlış saymış da olabilirim; daha az değil ama daha fazla olabilir - sanırım career mod içinde çok sayıda araç daha var


30 farklı track (pist demiyelim de; parkur diyelim)


Çok sayıda yedek parça ve upgrade parçası


Her track'te 7'ye kadar değişik sayıda rakiple, 1 ila 20 tur arasında yarışma seçeneği


Her track için gündüz veya günbatımında yarışma seçeneği


Her track için açık, sisli, yoğun sisli ve yağmurlu olmak üzere 4 hava seçeneği


Ve bir yarış oyununda belki de ilk kez görülen ve career mode'un içinde bulunan "mission"lar ile görev tabanlı bir yarış oyunu oynama şansı
sunuyor. (Sağol Terminal reality!)

Yarış modlarını biraz daha detaylı incelersek:
Quick Race: her yarış oyununda bulunan, hemen bir araç ve parkur seçip yarışa başlamınızı sağlayan zahmetsiz yarış türü


Time Attack: en iyi zamanı elde etmeye çalıştığınız yarış türü


Free Roam: 30 parkurdan birinde istediğiniz gibi gezip tozduğunuz, aslında bir "yarış" sayılmayacak, eğlenceli bir mod


Career: Bu da son dönemlerdeki yarış oyunlarının olmazsa olmaz'ı. Kariyer modunda 30.000 dolarla işe başlayıp (iyi para bu devirde) kendinize showroom'dan paranızın yettiği bir araç seçip turnuvalara katılarak veya az önce belirttitğim "Mission" modunda size verilen görevleri tamamlayarak para kazanmaya ve bu parayla kendinize daha iyi araçlar, aracınıza ek parçalar (çok sayıda parça var, lastiklerden motor parçalarına kadar) almaya çalışıyorsunuz ve oldukça eğlenceli bir mod. Görevler, "Bilmemnerdeki antik kentin harabelerini bul" veya "Bilmemnerde düşen uçağın enkazına ulaş" gibi görevler içeriyor; en azından bu tip şeyler, tam tamına olmasa da...


Multiplayer: Bilgisayara karşı oynamaktan sıkıldığınızda arkadaşlarınızı da "Hoca bak böyle bir olayımız var, bekleriz" diyerek davet etmeniz için.
Araçların hakimiyeti çok zor değil ama biraz problemli; gerçekçilik bölümünde değindiğim gibi, sadece gaza bastığınızda araç düz gider gibi bi kural oyunda mevcut değil ama sanırım bu araziyle ilgili bir durum ve zaten çok büyük bir düzlük bulamayacaksınız oyunda; daha çok tepeler inip çıkacak ve virajlarla boğuşacaksınız; bu yüden dert etmezsiniz. Zaten bir arazi aracı, need for speed'de alıştığınız hızlara da çıkamaz; kaldı ki dediğim gibi çıkabilecek olsa da ona uygun yol gerek; e malum alt yapı yatırımları yetersiz... pardon, oyunda pistler değil, araziler mevcut.

Yollar takip edilmesi gereken bir parkur ve üzerindeki checkpoint'lerden oluşuyor; istediğinizde yolun dışından ve kestirmelerden gitme zevkine sahipsiniz; ancak bu checkpoint'leri sırasıyla geçmek zorundasınız; hiçbirinin ıskalamamanız gerek, bunun için de parkuru fazla terketmemeniz gerekiyor, çünkü oyun ortamı gerçekten takdir edilecek kadar geniş ve yoldan bir çıkan, bir daha dönemiyor. Ayrıca yol etrafındaki objelerin hemen hepsine çarpılabiliyor ve çoğu (variller, dikenli teller, çitler, yol levhaları, vb) gerçekten ağırlıkları olan engeller. Yani hiçbiri süs olsun diye konulmamış, bu özellik çok güzel bir özellik.
Oyunda çok sayıda araç var demiştik; ancak oyunun arcade tarzı olması nedeniyle, araçları birbirinden ayıran özellikler dış görünüşleri hariç sadece son süratleri, akselerasyonları (ivme deyince yeni nesil anlamakta güçlük çekebilir) ve "handling" denilen kullanımlarının kolaylığı. Bunun haricinde; oyundaki genel mantık, "cip, ciptir".

Kamera açıları fena sayılmaz. Eğer araç içinden oynamaya meraklıysanız üzülerek belirteyim; motor kapağından başka bir şey göremezsiniz, çünkü adamlar 70 tane aracın her birinin kokpitini çizmeye üşenmişler haklı olarak. Zaten çizselerdi herhalde bir cd daha eklemek gerekirdi oyuna. Ama eğer dışarıdan oynayacaksanız aracın "takip" kamerası güzel; ama bazen yolu göremiyorsunuz. Bence en güzeli "inertia" kamerası. Harika bi seçim. Çünkü yolun iniş-çıkış, virajlı ve hızlı, her ayrı bölümünde, size o an aracın içinde olduğunuz hissini veriyor. Bunu ancak bu kamerayı kullandığınızda göreceksiniz.

Grafiklere ve seslere değinmeden yazıyı bitirmek hainlik olur. Oyunda ses efektleri oldukça yeterli. Müzikler ise genelde son dönem yarış oyunlarındaki modaya uyarak, rock-techno karışımı, pek de öyle evde cd çalarınıza koyup dinleyeceğiniz kalitede müzikler değil. Biraz daha fazla adrenalin salgılayın diye seçilmiş basit loop'lardan oluşan parçalar. Grafikler ise bilgisayar oyunlarının gelecek her günde daha fazla güzelliğe kadir olacağının bir kanıtı. Sanırım şu an piyasada olan tüm PC yarış oyunları arasında en iyisi. Ancak bu nimetlerden yararlanmak için de çok sağlam bir sisteminizin ve özellikle de EN AZ 32 MB olmak zorunda olan iyi bir ekran kartınızın olması şart. (Oyunu 16mb'lık bir kartla çalıştıramazsınız!). P550 256 mb ram ve 64 mb GeForce 2 MX200'den oluşan sistemde, renk derinliği dışında (32 yerine 16) hiç bir detayı kısmadan oynanabiliyor; ama biraz daha rahat olması ve tam randıman için 1024*768 yerinde 800*600 çözünürlüğü seçmek veya detayları çok hafif de olsa kısmak gerekebilir; bu biraz da oyun hızından beklentinize bağlı.

Evet, uzun bir incelemenin sonuna geldik. Baştan sona okuduğunuzda dikkatinizi çekmiştir; oyunu bir paragrafta yerip, sonrakinde överek uzun bir yazı yazdım. Ben de şimdi farkettim bunu. Ancak bu yazı böyle olmak zorunda; zira bu oyun, isim vermeyim ama bazı oyunlar gibi pozitif yönü bulunmayan oyunlardan değil; tam aksine, eğer gerçekçiliği feda etmeye hazırsanız; piyasada şu anda bulunan en zevkli yarış oyunlarından biri; ve caddelerde de rastladğımız arazi araçlarını içeren çok az sayıda oyundan biri.iyi oyunlar