meltem

IceWind Dale - İnceleme

1998 yılında Baldur's Gate çıktığında, bu Interplay için hatırı sayılır bir dönüm noktası olmuştu.

1998 yılında Baldur's Gate çıktığında, bu Interplay için hatırı sayılır bir dönüm noktası olmuştu. Oyun yakaladığı bu başarı ile devamını da getirdi. Ardından gelen Planescape Torment ile mükemmeli yakaladığını düşündük ve bundan sonra çıkacak oyunlarını merakla beklemeye başladık. Evet, zamanı gelmiş ve Icewind Dale raflarda yerini almıştı.. Black Isle stüdyolarının piyasaya sürdüğü Icewind Dale, aslında Baldur's Gate tamamlandıktan hemen sonra geliştirilmeye başlandı. Oyun motoru, karakter yaratma sistemi ve oyunun genel olarak belli bir amaca yönelik oynanışı gibi Baldur's Gate'de bulunan birçok özellik, piyasaya yeni sürülen bu RPG oyununa uyarlandı. Baldur's Gate gibi Icewind Dale de terkedilmiş diyarlarda geçmesine rağmen bu sefer Sword Coast boyunca yolculuk yapmıyorsunuz. Icewind Dale bölgesi Faerun'un kuzeyinde, Spine of the World dağları arasında yer alır. Dayanılmaz derecede soğuk ve acımasız olan bu bölgedeki küçük kasabalar iyiyi de kötüyü de sergilemektedir. Ten-towns diye bilinen bu küçük kasabalar göçebe Barbar kabilelerinin ve Kuldahar'ın Kelt rahipleri gibi bulundukları sınıftan soyutlanmış toplulukların evidir. Kuldahar harika bir vadi ve Kelt rahiplerinin doğayla bütünlüğünü sembolize eden büyük meşe ağacının (Great Oak Tree) içinde ve etrafına sarılmış tuhaf ama hoş bir kasabadır. Kuldahar kasabasının birçok özelliği vardır. Orada tanışacağınız ilgi çekici NPC'ler (oyuncu olmayan karakterler) olsun, ya da manzaranın kendisi olsun, Icewind Dale büyüleyicidir ve Black Isle'ın bir sonraki AD&D hikayesi için mükemmel bir seçimdir.
Icewind Dale 1281 yılında geçiyor... FRP'lerdeki klasik konu, good vs. evil (iyi kötü kavgası), Barbarlar kendi diyarlarında mutlu-mes'ut yaşarken, kötü bir arcmage gelir ve büyüleriyle FRP'nin kötü yaratıklarını barbarların üzerine salar ve onların topraklarında saltanat sürmeye başlar. Bundan rahatsız olan barbarlar örgütlenirler ve ona savaş açarlar ve genelde başarısız olurken, içlerinden bir lider çıkıp barbarları eğitir, iyi savaşçılar yapar, son birkez daha savaşmaya başlarlar. Arcmage'in ordusu büyük yaralar almış ve yenilgi onun için kaçınılmaz bir duruma gelmiştir. Ama Arcmage ölürken bile son pisliğini yapar: Cehenneme bir portal (boyut geçiti) açar, şeytanlar, büyülü yaratıklar portaldan birer birer geçerek barbarlara saldımaya başlarlar. Lider barbar son bir gayret ile kendisini feda eder ve cehenneme bakan portal'a atılır, büyüyü bozar ve ölür... Herşey bitti gibi görünsede hikaye şimdi başlamaktadır... Oyuna bu noktada dahil oluyoruz. Maceraperest bir arkadaş grubuyuz ve gezerken bu olayların yaşanmaya başlandığı ilk şehire geliyoruz. Artık Icewind Dale bize kapılarını açmış, kendimizi hikayenin içinde bulmuş durumdayız.
Icewind Dale'deki olaylar dizisi, oyuncunun ve ekibinin bölgeyi harap eden büyük bir felaketi araştırmasına dayanır. Kuldahar'ın büyük meşe ağacı ölüm sinyalleri vermekte, ölüler mağaralarda, mahzenlerde ve kanyonlarda yürümekte ve yaşlıların bu topraklarda şahit olduklarından daha feci fırtınalar çıkmaktadır. R.A. Salvatore'nin Icewind Dale adlı üçlü yapıtından esinlenen Black Isle, oyuncuya, özellikle de oyunun sayısız yan keşifleriyle uğraşmak isteyenlere sağlam bir olaylar dizisi sunmaktadır. Birçok bölümden oluşan ve tek oyuncunun oynadığı bu oyun aracılığıyla meraklılar, bölgenin tarihi ve asırlar önce Barbarlar ile paralı askerler arasında geçen büyük savaşlar hakkında bilgi sahibi olurlar. Icewind Dale, Dünyanın Omurgası dağları ile ilgili eski inançları, oyun akışı içinde güzel bir şekilde işliyor ve Faerun hikayelerini bilenler bu oyundaki göndermeler sayesinde iyi vakit geçirecek. Belki de hikayenin en iyi özelliklerinden biri de, mücadele ve keşif için mükemmel bir araç görevi görmesidir.
Icewind Dale, Black Isle'ın daha önce piyasaya sürdüğü AD&D'lerden daha fazla mücadele içeriyor. Genel olarak karakter etkileşimi ve diyaloglar Torment'te olduğu kadar detaylı işlenmiş olmasa da, olaylar dizisi yerine oturmuş. Keşfetmek ve savaşmak için iyi bir neden sunmaktadır. Fakat oyunun akışının, mücadeleye bir girişten fazla bir şey olmadığını söylemek pek adil olmaz. Aslında bu oyunun akışını Baldur's Gate'e göre daha çok beğendim. Icewind Dale'in akışı daha az hatalı, diğeri gibi arka arkaya sıralanmamış ve takip etmesi çok daha kolay. Oyun paralı askerler ve barbarlar arasındaki savaşları anlatarak başlıyor. Bu, çaresizliğin hikayesidir ve insanoğlunun yenilgiyi önlemek için neler yapabileceğini anlatır. Icewind Dale'i istila eden ve asırlar önce Barbarları esir etme girişiminde bulunan paralı askerlerin birkaç kez yenilgiyle yüz yüze kalan kötü kalpli lideri, engin ovalarda görkemli bir kapı inşa eder. Bencilce davranışları hep kötülüğü getirir ve bu da hayatta kalanları gruplaşmaya iter. Paralı askerler ve Barbarlar ordularını birleştirip şeytanlarla karşı karşıya kalırlar; ama çok az bir başarı sağlarlar. Fakat bir anda Barbar Shaman Jarod cesur ya da korkak bir davranış sergileyerek vücudunu kapıya geçirir ve geçişi kanıyla mühürler.
Maceranın akışı içersinde oyuncu büyük savaşın sonundan itibaren neler olup bittiğini meydana çıkarır. Oyuncu olmayan karakterlerin (NPC) etkileşimi sayesinde, olayları geçmişlerine bağlayan bağları bulacaksınız. Anlatı o kadar iyi bir şekilde iletilmektedir ki her bir bölümü tamamlamak daha çok heyecan verici olacak, bir sonraki bölüme geçebilmek için canla başla çalışacaksınz.

Temelini sağlam bir olaylar dizisi üzerine kuran Icewind Dale'in ana teması karakter yönetimi ve mücadele üzerinde yoğunlaşmıştır. Oyunun başında oyunculara en fazla 6 karakter yaratma olanağı verilmiştir. Bu karakterleri oluşturmada kullanılan sistem Baldur's Gate'deki sisteme çok benziyor. Oyun AD&D'nin ikinci kez yayınladığı karakter yaratma standartlarını kullanır; sistem oyun zorluğunun ayarlanması seçeneğinin yerine altıdan daha az sayıda karakter yaratmanıza izin verse de bu tavsiye etmiyorum. Ekibinizdeki sınıfların dengeli olması bu deneyimi daha zevkli hale getirecek ve Icewind Dale'de daha fazla sihir, silah ve eşya kazanmanızı sağlayacaktır. İlk bölümde son kararımı vermeden önce geniş kapsamda karakter tiplerini kullanarak birçok ekiple oynadım ve bu yöntemi ne tür bir ekip istediğinden emin olmayan oyunculara tavsiye ederim.
Karakter yaratma işleminin şaşırtıcı bir özelliği kötü karakter ve ekiplerin yaratılmasına izin vermesidir. Şaşırtıcıdır ki, oyun ve keşif sistemi bu şekilde tasarlanmıştır ve maceraya bu şekilde atılma olasılığını ilginç bulmuş olsam da, eninde sonunda bu karanlık taraftan vazgeçip ayarları iyi yapılmış karakterlerden bir ekip kurdum. Kötü karakterdeki ekiplerde bulunan tehlikeleri keşfetmek isteyenlerin oldukça zorlanacaklarının bilmeleri gerekmektedir; çünkü Icewind Dale'deki NPC'ler iyi huyludurlar. Ayrıca tüm keşifler iyi vasıflar taşıyan NPC'ler tarafından yapıldığından, keşif türü ve konuşmalar sırasında sağlanan bilgiler sizin seçtiğiniz karakterin ayarlarına bağlı olarak değişecektir. Irkınız, sınıfınız ve özellikle de ayarlarınız her NPC'nin vereceği tepkileri de değiştirecektir. Irk, sınıf ve ayarlara bağlı olarak oluşan çeşitlilik ve dallandırma,(branching) yeterli sayıda oyuncuya yeniden oynama fonksiyonunu sunmakta ve oyun ilk kez oynandığında oyundan maksimum zevki almak için dengeli bir ekibin gerektiğini kanıtlamaktadır.
Icewind Dale'de birkaç önemli ek özelliğin bulunması Black Isle'ın RPG oyununun deneyimli oyuncularının dikkatini çekecektir. Baldur's Gate'de bulunan mücadele sistemi olduğu gibi bırakılırken, rahatsız edici ara birim sorunlarının çoğu dikkatlice ele alınmış. Her iki oyun da oyunculara anında mücadele sunmakta ve oyunu herhangi bir zaman durdurup komut verme seçeneğini sağlamaktadır. Fakat Baldur's Gate'de oyuncu inventory (oyun sırasında toplanan ekipmanların bulunduğu bölüm) bölümüne giriş yaptığında veya karakterlerin durumunu gösteren ekrana girdiğinde, oyun durdurulduğu yerden devam ederdi. Icewind Dale'de ise oyun ancak oyuncunun komutuyla kaldığı yerden devam eder. Eklenen temel özellik, oyuncunun baktığı ekran ne olursa olsun oyunu herhangi bir yerde durdurabilmek ve istendiğinde oyuna devam edebilmek olmuştur. Bu oyunun oynanışına büyük bir yenilik getiren aslında küçük bir ara birim ayarıdır.
Icewind Dale'e eklenen özellikler her zaman bu kadar belirgin değildir; fakat bu özellikler vardır ve birkaç taneyle de sınırlı değildir. Yeni başlayanlar için maceranın ilerleyişi çok daha rahat. Mücadele dengelidir ve oyuncuya çok fazla yüklenmeden ona meydan okur. AD&D'nin ikinci yayınının sunabileceği en iyi canavarların kullanıldığı bir ortamda geçen bu oyunun mekanı da çok iyi seçilmiş. Devler, cüceler ve cinlerin karışımı o sevdiğimiz eski moda D&D'den başka bir şey değil. Belki de Baldur's Gate'den sonra Icewind Dale'e getirilen en yeni özellik, karakter geliştirme ve bununla beraber gelen diğer özellikler. "Point cap" deneyimi hemen hemen kaldırılmış ve Icewind Dale'i 9 ve 10. seviyede olan birkaç karakterle bitireceksiniz. Daha yüksek seviyelerdeki karakterlerin kullanabileceği büyüler, silahlar ve eşyalar tek kelimeyle muhteşem.
Ara birime yapılan bir başka değişiklik ise, oyuncu haritanın bulunduğu ekrana bakarken karakterlerin hareket etmeye devam etmesidir. Yeni eklenen bu özellik hoş olsa da, düşünmeden yapılması gereken yolculuklar çok olduğundan aynı zamanda oldukça üzücü sonuçlar doğurabilir. Icewind Dale'de mücadele aralıksız devam etmez; her köşede canavarlar tuzak kurmuş bekliyordur. Fakat belirli bir bölge temizlendikten sonra o bölge o şekilde kalır. Bazı bölgeler ise sürekli canavar üretir; fakat bu canavarlar çok az etkili oluyor.
Keşif ve mücadele ileri gittikçe gelişir, yani geldiğiniz yoldan geri dönmek çoğu zaman güvenlidir; çünkü tehlike her zaman önden gelir, ilerdedir. Keşiflerin çoğu zindan veya mağaralarla sınırlıdır ve her zindan birkaç kattan oluşur. Birkaç sebepten dolayı mücadele çok eğlenceliyse de ve toplayacak birçok eşya olsa da, kasabaya dolu bir inventory ile dönmek yorucu ve can sıkıcı oluyor.

Yol bulma sorununa gelince, Icewind Dale'in haritaları küçük olduğundan ve küçük kanyonlar, dar vadiler gibi karmaşık geçitler bulunduğundan karakterler sürekli kaybolmaktadır. Boş mağaralar içinden ve düz alanları geçerek kasabaya yapılan ve sıkıcı olan yolculuklar çok uzun süre alır. Bu oyunda ne Darkstone'da olduğu gibi seyahate yardımcı olacak ara birim araçları bulunmakta, ne de Diablo II de bulunan "Town Portal" sihirleri... Sizi arada bir, bir yerden diğerine götürecek NPC'ler olabilir; ama hiçbir zaman istediğiniz ya da size uygun olan yerlere götürmezler. Bu yüzden kullanımları 1 veya 2 kereyi aşmayacaktır.
Icewind Dale, bugüne kadar duyduğum en iyi anlatım ve seslendirmelere sahip bir oyun. Gerek ses zenginliği gerekse digitize edilmiş seslerin kalitesi olsun son dereceli başarlı bir performans sergilemekte. Gününün sınırlı koşulları ile hazırlanmış olsada Baldur's Gate ile karşılaştırdığımda, görülmeye değer bir eser olarak karşımıza çıkmakta. Ortamı oluşturan çevre sesleri beklediğim kadar iyi olmasada bütünü oluşturmak için son derece uyumlu davranmışlar. Artık bir standart halini alan Sound Blaster Live! Desteği ne yazık ki Icewind Dale'de bulunmuyor.
Oyunun müzikleri çok etkileyici olmuş. Şehir içinde yumuşak müzikler hakim iken şehir dışında daha gergin geçişleri olan müzikler kullanılmış. Saldırı anında daha hızlı müzikler ile oyunun akıcılığı çok daha güçlendirilmiş. Oyunun akıcılığına kapılırsanız oturduğunuz koltuktan fırlatacak kadar güçlü ve özenli hazırlanmış müzikler eşliğinde oynuyorsunuz. Ansızın çıkıp gelen şimşekler gibi gelen yoğun korno sesleri ile kalbinizin çarpışı artacak ve adrenaliniz yükselecektir.
Ne yazık ki oyunda hemen kaybolmayan ve oyuncuyu düş kırıklığına uğratan birkaç hata da bulunmaktadır. Birçok kez önemli inventory'deki parçaların bir şekilde ortadan kaybolduğunu gördüm. Bazen de öldürdüğüm düşmanlardan eşya almakta başarılı olamadım ve zaman zaman oyunda bir arıza çıktı. Son olarak 640x480 boyutundaki grafiklerin ise modası geçmiştir.
Icewind Dale OpenGL API'i kullanarak sınırlı donanım hızlanması ile oynama seçeneğini sunar; fakat genel olarak görsel araçlar çok az geliştirilmiştir ve oyunun modu birkaç işlem hatası yüzünden Interplay tarafından resmi olarak desteklenmemektedir.
Buna rağmen Infinity motoru ile kullanılan bit işlemi sistemi meraklısı değilim. Oyunun geçtiği ortamlar çok durağan ve hiçbir etkileşim sağlamamakta. İki boyutlu bit işlemleri ayrıca birçok eşyanın fark edilmemesinin nedenidir. Örneğin Gölgeler Vadisi'nde (Vale of Shadows) bir kolu kaldırarak açılması gereken bir kapı vardır. Fakat bu kol bir sütunun arkasındadır ve küçük bir kısmı oyuncuya görünmektedir. Kolun siyah olduğu ve bu seviyenin genelde karanlık olduğunu eklersek, tam bir karışıklık meydana gelir. Bu tür nesneler ve yere veya haritadaki durağan bölgelerin arkasına düşen nesneleri oyuncunun fark etmesi zordur ve pek çok oyuncu bunlara dikkat etmeyebilir.
Detaylı ve rengarenk bir şekilde elle boyanmış fonun hakkını vermek gerek. Sihir efektlerinin bazıları çok hoş; fakat görsel araçlar ve iki boyut motorunun sınırlı olması beni hayal kırıklığına uğrattı desem yalan olmaz.
Zorluk bakımından Icewind Dale'in çok kolay olduğunu söyleyemem. Özellikle Cleric ve Mage kararterleri oyunun başşında çok zayıflar ve bu yüzden çok çabuk ölebiliyorlar. Bu yüzden, oyun sizi başlarda uzak atışlar yapabileceğiniz karakterlere yönlendiriyor. Bunlar, tek başına yetmediği için mutlaka bir Paladin ile güçlendirilmesi gerekiyor. Iceewind Dale'in en zor kısmı, bütün oyunlarda olduğu gibi başı ve sonu. Birinci chapter'ı geçtikten sonra seviyeleri atlamanız çok daha kolay oluyor. Bu oyunun eğlencesini arttıyor. Oyunun sonuna yaklaştıkça genel FRP mantığını düşünürsek çok ileri seviyeli yaratıklar ile çarpışacağımızı anlayacaksınız.
Yapay zeka ise ortamalanın oldukça üzerinde. Düşmanlar önce en zayıf adamınıza saldırıyorlar. Bunlar genelde büyücüleriniz oluyor. O yüzden önlerine set örmenizde fayda vardır. Daha sonra okçular ile uğraşmaya başlarlar. Bu açıdan bakılacak olursa yapay zeka biraz zayıf kalıyor. Çünkü büyücülerinize saldırmaya planlı düşmanızı Paladin ile öldürmeniz çok kolay oluyor.
Sonuç olarak, grafik motorundan çok hoşlanmasamda Icewind Dale'i çok beğendiğimi söylemeden edemeyeceğim. İyi bir dizayn ve iyi bir teknolojinin neler yapabileceği gözler önüne sermiş durumda. Her ne kadar RPG türü oyunlarda Torment bir klasik sayılsada FRP seven herkes Icewind Dale'e bayılacak.