meltem

Civilization III - İnceleme

Gözlerimizin altyndaki morluklara sebep olan uykuzlu?un bu oyun ile geri dönmü? olmasy ne kadar ilginç bir tesadüf. Evet beyler gördü?ünüz üzere efsane geri döndü.

Her sanat dalının içinde gidişata bir şekilde ciddi yön vermiş sanatçıların olması kaçınılmazdır. Bir sinema sever için David Fincher ya da Oliver Stone un filmleri apayrı bir yer işgal eder gönlünde. Bir edebiyat aşığı içinse Dostoyevski, Tolkien gibi ustalar onlara insan zihninin kapılarını açan çilingir ustaları gibi gelir. Oyun severler içinse tartışmasız alanında yer edinmiş en büyük usta ise Sid Meir dır. Çalıştığı her şartta ve her oyunda tıpkı bağımsız bir sinemacı gibi prensiplerinden asla ödün vermeden belli ve giderek artan sağlam bir hayran kitlesine sahip olan bir oyun yapımcısı. Yazdıklarım yanlış anlaşılmasın, kimseyi kimse ile karşılaştırmıyorum. Yalnızca her dalda yaptığı işi prensipleri ile özgün bir şekilde yapan birilerinin olduğunu ve Sid Meir ın da bilgisayar oyunları dünyasında oyun severlerin yodhası olduğunu söylüyorum. Civ 3 ( Civilization 3 ) ile birlikte Sid usta tekrar karşımıza çıktı ve bu sene bizlere şu mesajı bir kez daha verdi. '' BEN OYUN YAPTIĞIM SÜRECE EVLERDE, OKULLARDA, İŞYERLERİNDE VE YAPTIĞIM OYUNU OYNAYANLARIN BULUNDUĞU HER YERDE İŞLER AKSAYACAK, KALKINMA DURACAK VE SİZ BENİM YAPTIĞIM OYUNLARIN ESİRİ OLACAKSINIZ.'' Maalesef bu sözlerin hepsi doğru. Tecrübe ile sabit.

EFSANE GERİ DÖNDÜ !!!

Birçoğumuzun bir şekilde Civilization ile tanışması çok eskilere dayanır. Kimimiz kuzenimizin Amiga sında, kimimiz ilk bilgasayarımızda tanışmıştır Civilization ile. Ve tanıştığı anda kanı ısınıp aşık olmuştur. Sid Meir ın da tekrar başında bulunduğu yeni bir Civilization yapıldığını duyunca hemen ciddi oyuncu bekleme konumumuzu aldık. Öyle diğer oyunlar gibi aylar ( hatta yıllar ) öncesinden haberini almadık. Diğer oyunlar gibi dev bir reklam bütçeside yoktu Civ 3 ün. Fakat hiç değişmeyen mükemmel bir ruhu vardı. İşte bunun değişmeyeceğini bildiğimiz içindir ki ne kadar olduğu umurumuzda olmadan beklemeye başladık Civ 3 ü. Çıktığında ise gidip aldık ve dış dünyaya kendine iyi bak deyip kabuğumuza çekildik.

Civilization' ı daha önce bilmeyenler, görmeyenler ya da ön yargılı bir şekilde görmek istemeyenler için kısaca anlatalım. Civilization temel olarak bir turn based strateji. Fakat tam olarak bir savaş stratejisi değil. İçinde tabii ki savaş öğeleri barındırıyor fakat bundan daha önemlisi insanlık ve dünyanın içinden geçtiği dönemleri, buluşları ve sistemleri oyun içinde kendi uygarlığınız adına tekrar uygulama ve keşfetme olanağı sağlayan, bilgisayar oyunları içinde bünyesinde en geniş zaman dilimini oynama şansını sunan bir strateji oyunudur. Uygarlığınızın kimi zaman sallandığı kimi zaman duraksadığı kimi zaman ise altın dönemini yaşadığı süreçler içerisinde her zaman dahili ve harici her türlü düşmana karşı savunmanızı gerektiren ve bunu yaparken de devamlı düşündüren bir strateji oyunu Civilization. Seveni boldur sevmeyeni neredeyse yoktur. Seveni ve sevmeyeninden çok ise hiç oynamayanı vardır.

Peki o kadar tantanadan sonra serinin yeni oyunu Civ3 nasıl olmuş. Hemen analize geçip sizi daha fazla merakta bırakmak istemiyorum. Önce grafiklerden başlamak gerek. Şu zamana kadar grafik namına pek bir şey beklemedik Civilization serisinden ama Civ 3 hayranlarına oyunun ağırlığının kaldırabileceği en güzel grafikleri sunuyor. Renk seçimleri çok hoş. Arttırılmış ve genişletilmiş animasyonlar sayesinde askerleriniz ya da çalışanlarınızın her biri diğerinden bariz bir şekilde ayrılıyor. Örneğin oyunda ilk başlardaki spearman iniz zaman ve devir farklılıklarından nasibini alarak koskoca tamteşekküllü bir marine oluyor. Bunlar turn based ekranda savaşların içinde Civ 3 e güzel bir görsellik katmış. Ya da ilk başlarda elinde sadece küreğiyle bir dediğinizi iki etmeyen işçileriniz yine zaman süreci içinde, kumaş pantolon ve kolu kıvrılmış gömlekleri ile tam anlamıyla birer emekçi oluyorlar. Bu güzel ayrıntılar gerçekten geçirdiğiniz dönemleri size yaşanmış kılıyor.


Görsellik açısından tek şikayetçi olacağım nokta çok az sayıda ve eğer olsaydı atmosferi iyice sağlamlaştıracağını düşündüğüm birazcık makyajlı videolar. Yani örneğin komünizme en sağlam dönemlerini yaşatmayı düşündüğüm yakın çağlara geçişte en azından şöyle adam gibi sağlam bir geçiş videosu olsa çok hoş olurdu. Sid usta koymamış artık ne yapalım. Oyun sonuçta bu videolar olmadan da görsel açıdan iyi bir şeyler sunmaya çalışmış ve yapabileceğinin en iyilerinden birini de yapmış.

Seslere de değinince üzerinde uğraşıldığı fark ediliyor. Her döneme ait farklı müzikler ( klasik dönemin müziklerine dikkat lütfen ) oyun sırasında dönemlerin uzunluğuna rağmen asla sıkmıyor. Ayrıca barutu ilk kez icad ettiğiniz zamanlarda ucu geniş ilk tüfeğinizin yerini marine lerinizin kullandığı yarı otomatik tüfeklere bırakmasını sesler her yönüyle çok güzel destekliyor. Ses bakımından benim her isteğim karşılanmış bir şekilde oynuyorum Civ 3 ü.

Atmosfere yapılacak dikey bir geçişte şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki Civ 3 benim oynadığım tüm oyunlar içinde tür farkı gözetmeksizin bu alanda en sağlam oyunlardan biri. Böyle bir atmosferi yakaladığım ender strateji oyunlarının içinde yalnızca Starcraft ve Heroes of M&M serileri gelir herhalde. Yaşandığına dair emin olunan tüm devirleri kendi uygarlığınız için bir kez daha yaşamak, tarihi yeniden şekillendirme isteği ve azmini içinizde uyandırması ve kendini oyuncuyu sıkmadan defalarca oynattırması bu oyunu atmosfer açısından neredeyse rakipsiz kılıyor. Tabii Civilization ın en büyük kozununda bu atmosfer olduğunu göz önüne alırsak şaşırmak yersiz olur diye düşünüyorum. Yani başka hangi oyunda Türkiye ismini verdiğiniz uygarlığınızla Amerika' yı şu anda onların bize yapmış olduğu gibi emperyalizmin her çeşidi ile avucunuzun içine alabilirsiniz ki. Ya da ufacık bir sınır ihlali ile savaşın gerginliğini soğuk terler dökerek yaşabilirisiniz. Tabii Civ 3 ün karşınızda gerçekten düşünen bir insan varmış hissini uyandıran ve temeli Alpha Centauri ye dayanan eşsiz yapay zekasıda sizi oyunun içine bir kat daha hapsedecektir emin olablirsiniz.

Kontrol açısından ise Civ 3 ne derece zor ya da radikal. Önce Civilization' ı hayatı boyunca bir kez bile oynamamış bir insanın oyunu kavraması ve ne yapması gerektiğini anlaması herhalde en fazla iki taş çatlasa üç saatini alır diye düşünüyorum. Elinizin altında her an ulaşabileceğiniz ve her türlü yönetim düzeni ya da askeri birim hakkında sağlam bir kaynak olarak kullanabileceğiniz Civilopedia isminde ve oyun içinden tek bir tıkla istediğinizi bulabildiğiniz bir kaynak var. Ayrıca zaten oyunun başlamadan önce temel olarak bilgilendiren basit bir tutorial bölümü emrinize amade. Bunlarla birlikte zaten Sid Meir'ın yıllarca süren tecrübesiyle hazırlanmış arabirim o kadar rahat ve kullanışlı ki kontrollere hemen alışılması şaşılacak derecede kısa sürüyor.

Son söz olarak Civilization' ın eski sürümlerini yıllardır bıkmadan oynayan dostlara taptaze kan niteliğinde bir yenilik olarak gelmiş Civ 3. Civilization ı kusursuza yakın yapan öğelerin bir çoğu alınmış, geliştirilmiş ve yanlarına yenileri eklenmiş. Bize de bu yeni sürümü alıp Civ 4 çıkana kadar oynamaktan başka bir şey kalmamış. Oyunun gidişatına her an etki eden uygarlıklar ve onların özellikleri, dünya nimetlerini en hızlı sömürme işlemi için yapılan anlamsız savaşlar ve biraz daha güçlü bir orduya sahip olmak için verilen uğraş bizi daha uzun süre uykusuz bırakacak. Tüm zamanların en iyi strateji oyunlarından birini hala alıp oynamayanlarınız var ise bence bu en son ve en güzel Civilization oyununu alıp daha uzun yıllar devam edecek gibi gözüken seriye bir giriş yapmaları yerinde olacaktır.