meltem

Stronghold Crusader Extreme adını ilk duyduğumda hem sevinmiş, hem de şaşırmıştım. Sevinmiştim çünkü zamanında epey başında vakit harcamış ve eğlenmiş olduğum bir oyundu, şaşırmamın sebebi ise, genelde genişleme paketleri oyun çıktıktan en geç iki yıl içinde çıkar. Oyun çıktıktan altı yıl sonra gelen bu genişleme paketi neyin nesiydi? Firefly oyuna yeni bir takım özellikler ve adının sebebi olan abartı ve aşırı bir oynanış geleceğini oyun çıkmadan önce duyurmuştu, betadan ve oyun içi görüntülerden neyin değiştiğini pek görememiştik. Oyun geçtiğimiz hafta çıktı ve çok geçmeden oynayıp incelemesini sunayım dedim.

Öncelikle bilmeyenler için ufak bir tanıtım, bilip de unutanlar için de hatırlatma yapalım. Stronghold, Age of Empires tarzı ortaçağ gerçek zamanlı strateji konsepti ile Ceaser ya da Pharoah tarzı ekonomi ve şehir yönetimi konseptlerini tek potada eritip güzel ve farklı bir tat sunmuştu bizlere. Stronghold Crusader ise aynı oyunun biraz gelişmiş halinin Orta Doğu’da haçlı seferleri esnasında geçen bir RTS olarak karşımıza çıktı. Oyun ağırlıklı olarak kale, duvar, kule, kapı gibi yapıların inşaası ve kale savunması ile saldırısına odaklanmış, ama bir yandan da lordu olduğunuz tebaanız ile ilgilendiğiniz, onların vergilendirilmesi, gıda dağıtımı ve morali ile uğraştığınız, ham madde çıkartıp işleyerek silah, yapı malzemesi, bira gibi ürünler ortaya koyarak hafifletilmiş bir şehir kurma-yönetme oyununa benzer. Elbette silah üretip asker de çıkartıyorsunuz, ki oyunun asıl zevki ordu kurmak, kuşatma gereçleri inşa edip düşmana saldırmakta yatıyor. Ortaçağa özel savunma sistemleri ise eğlenceli ve güzel bir atmosfer sunar.




Bu noktada genelde oyunla ilgili grafik ve teknik bilgiler verilir, ancak altı yıl öncesine ait Stronghold Crusader’a çıkan bu genişleme paketi, hiçbirine sahip değil. Oyun aynı eski grafik motorunu kullanıyor, ki üç boyutlu ve dinamik haritaları olan aktif fizik motorlu strateji oyunlarının rafları doldurduğu günümüzde iki boyutlu izometrik bit-map tarzı harita ve grafikler kimin nasıl ilgisini çeker merak konusu. Aslında en baştan söylememde fayda var, Crusader Extreme yeni bir oyun değil, ya da yeni bir kitleyi kendine çekmeye çalışan bir oyun da değil, doğrudan oyunun müptelaları için yaratılmış. Oyun yeni teknolojiler neredeyse görünmezden gelinerek yapılmış, kullandığı tek gelişmiş şey hafıza kapasitesi, bunun da kullanıldığı tek bir yer var, harita üzerinde sayıları binleri geçen askerlerden oluşan ordular.

Bunun neresi yeni peki? Aslında Total War serilerinde bol miktarda askerle savaşabiliyorduk, Crusader Extreme’i ilginç kılan tek özelliği aşırı hızlı ve zor olması, hem de çok hızlı. Oyunu yüklediğinizde Crusader Extreme’in yanısıra Stronghold Crusader da yükleniyor, nostalji tatmak isteyenler için ideal. Crusader Extreme açıldığında Campaign olarak “Extreme Trail” adında yirmi bölümden oluşan bir bölüm var, ve hepsi de strateji ile değil, hız ile işliyor. Eski RTS oyunlarında olduğu gibi en hızlı tıklayan kazanıyor, bu da oynadığınız şeyi gerçek askeri çarpışmalardan çok hızlandırılmış sokak kavgasına benzetiyor. Herhalde bu oyun gelmiş geçmiş en sıkıştırılmış RTS oyunlarından birisi. Tempo o kadar yükseltilmiş ki, haritalara yığılmış onca düşman ile birlikte savaşlar kaotik ve çılgınca bir hal alıyor.




İlk oyunu yoğun bir şekilde oynamamış olup deneyim sahibi değilseniz (ki bu sözümona yeni olan oyunun yanında eskisi de geldiği için oynayıp edinebilirsiniz) en başında ezilmeye hazırlıklı olun, ve sık sık ezilmeye. Bu tür bir deneyiminiz olsa bile senaryoların bir tanesinden bile zaferle ayrılmak şaşırtıcı derecede zor. İlk görev dışında diğer tüm görevlerde birden fazla sayıda düşman size dalıyor, ve bu düşmanlar dizisi her oyuna derhal sizin ufak tefek köyünüze taburlarca asker göndererek başlıyorlar.

Harita üzerinde oyuncular öylesine sıkış tepiş, birbirlerine yakın konuşlanmış oluyorlar ki kaçınılmaz hücum başlamadan makul bir ordu kurmak imkansız. Oyunun başlamasından en fazla bir yada iki dakika içinde düşman orduları tepenin ardından durmak bilmeden gelmeye başlıyor. Bu saldırıları durdurmak için ne yapması gerekiyor insan çözmekte epey zorlanıyor, özellikle de bu muazzam güçlere karşı savaşırken bir avuç şövalye ve okçu ile başladığımız göz önüne alınırsa. Oyunda “yeni” olarak adlandırabileceğim oynanış özelliği sağ tarafta bulunan bir menü, bu menüdeki seçenekler ile çeşitli takviyeler kullanmak mümkün, Company of Heroes’da olduğu gibi anlık olarak belirli zaman aralıkları ile bir bölük şövalye ya da okçu veya mühendis çağırabilir, yahut düşman üzerine ok, taş yağmuru gibi saldırı amaçlı etkinlikler yapabilirsiniz. Bunları kullansanız da, etrafı surlarla örseniz de dalgayı engellemekte pek başarılı olamayıp sadece kaçınılmaz olanı geciktiriyorsunuz çünkü düşman asker kolları daima kalenize doğru akıyor. Tek yaptığınız başınızı suyun üzerinde tutmaya çalışmak, düşman ile kapışacak ve alt edecek gücü ve orduyu kurmak söz konusu bile değil.




Oyunu oynarken kendinizi yuvarlak bir delikten kare bir taşı geçirmeniz isteniyormuş gibi geliyor çünkü hızlı senaryolar temelde yatan hantal oyun tasarımına uymuyor. Stronghold serisi her zaman için salt bir askeri oyundan daha çok ekonomik bir simülasyon olarak bilinir ve oynanır, güçlü şehir inşaa etme öğelerini de unutmamak lazım. Haliyle gidip tek bir asker üretme binası yapıp seri üretim şövalye ve okçu yapamıyorsunuz. Bunun yerine madenler ve marangozlar yapıp silahlar için gerekli hammaddeleri toplamanız gerekiyor, yanında deri için gerekli inekleri üretecek çiftlikleri de. Sonra demirciler, ok ve yay yapımcıları, dericiler yapmalısınız. Bundan sonra da kılıç, yay, deri zırh ve benzerlerini üreteceksiniz. Nihayetinde asker üretme emri verebilirsiniz...eğer köylü nüfusunuz bakımından yeteri kadar insan gücünüz varsa. Yoksa gidip biraz da ev inşaa etmeniz lazım. Tüm bunların ardından ordunuzu kurabilirsiniz. Daha doğrusu kötü adamlar gelip kalenizi küle çevirmemiş olsaydı kurabilirdiniz.

Oyunun diğer yönleri de çıkmış olduğu yıl olan 2008’e ayak uyduramıyor. Online oynamak için bir sistem yok, çok oyunculu mod sadece LAN üzerinden veya doğrudan IP bağlantısı üzerinden çalışıyor. Altı yıl öncesine ait izometrik görüntüler bir gıdım bile olsa geliştirilmemiş, pikselleri sayılan üniteler ve maksimumda 1024x768 ekran çözünürlüğü ile başbaşasınız, ki bu çözünürlük de görüntüyü geniş ekranlı bir monitörde bulanıklık derecesinde genişletiyor. Hoş bulanıklaşacak çok da detay yok aslında. Seslendirme de geri kalmış, müzikler sürekli kendini tekrar ediyor, savaş efektleri ve emir kabul etme sesleri sıkıcı ve tekrar edip duruyor kafanızda, ki zaten oyundaki tüm karakter seslendirmelerini tek bir kişi sesini değiştirerek yaptığından sinir bozucu olabiliyor.




Sonuç olarak, Stronghold Crusader Extreme insanın aklında koca bir “ama niye?” sorusu bırakıyor en başından beri. Oyunun tek “Extreme” olan yanı aşırı zorluğu ki bu da neredeyse oynanamaz derecede, çünkü hızlı oyun ve bol askerli haritalarda kullanımı mantıklı yapacak bir kontrol mekanizması bulunmuyor, teknik olarak imkansıza yakın bu oyunu oynamak. Oyunun çıkış fiyatı da neredeyse normal oyunlara yakın, haliyle neden insanlar alsın bu oyunu diye düşünüyor insan istemeden. Firefly çalışanları da düşünüyordur herhalde, en azından koleksiyon sürümü kıvamında ek materyal ve oyunun ilk sürümü olsaydı belki anlaşılır olabilirdi. Öyle ki oyunun hikayesini bırakıp oturup kendi haritamı alıp kale inşaa etmek çok daha zevkli geldi, basit bir grafik tasarım programı gibi düşünmek çok daha az rahatsız ediyor beni. Böylesi eğlenceli ve detaylı bir strateji oyununu bu derece anlamsız zorlaştırıp asıl mantığına ters bir oynanış getirilmesi sadece ve sadece oyunun çok öz kitlesine ve eski severlerine bu oyunu alıp oynamak için bir neden sunabilir herhalde.