CSI, açık şekliyle Crime Scene Investigation, aslında çeşitli ülkelerin değişik kanallarında gösterilmekte olan bir televizyon serisi. Başrollerde William Petersen, Marg Helgenberger, Gary Dourdan gibi isimler bulunuyor. Serinin ana temaları, bir grup görevlinin, cinayetlerle ilgili araştırmalar yapıp, gereken delilleri toplamaları, tanık ve şahitlerle konuşmaları ve tüm toplanan delilleri değerlendirerek cinayetle ilgili perdeyi ardına kadar açmakları oluyor. Bu bahsedilenler aslında kolay bir şekilde gerçekleşmiyor, yoğun bir araştırma ve analiz sonrasında bulgular yavaş yavaş oluşturuluyor ve sonuca da kademe kademe gidiyorlar. Böylece, bir cinayetin ne gibi evreler sonrasında ortaya çıkarılabileceği de, izleyicilere detaylı şekilde yansıtılıyor. Crime Scene Investigation, bilgisayar oyunları kulvarında da kendine bir yer edindi. İlk önce Crime Scene Investigation, daha sonra da Crime Scene Investigation: Dark Motives hazırlandı. Dizide gerçekleştirilen ve cinayetleri aydınlatmak için yapılan tüm faaliyetler, alet-edevat ve mekanlarıyla birlikte oyunda yer alıyordu. Üstelik zevkli de bir oynanışı ve oyuncuları araştırmaya sevkeden yapısı vardı. Son olarak piyasalara, CSI: Miami sürüldü. Aynı adlı seriden esinlenerek hazırlanmış ve eskilerindeki gibi bizi araştırma ve analize zorlayan bir yapısı var.

Büyütecim nerede, birşey gördüm

Diziden çıkıp, bir oyuncu gözü ile bakarsak. Miami’nin türüne adventure demek daha doğru olur. Birçok obje ve insan ile etkileşime giriyor, onları gereken yerlerde kullanarak birçok bulgu elde etmeye çalışıyoruz. Başka bir açıdan baktığımız zaman ise, dedektifçilik simulasyonu olarak da nitelendirilebilir. Çeşitli cinayet olayları var, biz de bunlar içerisindeki sır perdelerini ardına kadar aralamaya ve suçluları bulmaya çalışıyoruz. CSI: Miami, alışması kolay ama oynanması zor bir yapım. Açar açmaz, ilk başta training bölümüne bir bakın, ama burada kullanabileceğiniz tüm eşyalar hakkında değil de, birazı hakkında bilgi verilmesi pek sağlıklı olmamış. Heralde, araştırma görevlileri olarak, bizlerden bazı eşyaları kendimizin keşfetmesini istemişler. CSI’da kullanımı oldukça kolay bir arayüz var ve 5 dakikalık bir göz atma sonucunda tüm oyuna hakim olabilmeniz mümkün. Ekranın alt kısmında, Inventory ve çeşitli işlemlerimizi yapabileceğimiz bölge bulunuyor. Kullanabileceğimiz geniş çapta bir eşya listesi var. Buradaki materyalleri kullanarak, suç mahalleri ya da bununla ilişkin çeşitli bölgelerdeki ipuçlarını alabiliyoruz. İpuçları çok çeşitli olduğu için, her ipucu için değişik materyaller kullanmak gerekebiliyor.

Materyallerimizi ikiye ayrılıyor; gözlemleme ve toplama. Bunların dışında, eşyalarımız sayesinde elde ettiğimiz ipuçları, kanıtlar başlığı altında depolanıyorlar. Bu kanıtlar, çeşitli eşyalar, parmak ya da kan izleri, fotoğraflar, saç ya da kıl gibi bilimum elemanlardan oluşabiliyor. Bunlar da kanıtlar başlığı altında kategorilere ayrılmışlar ve arayıp bulmak istediğimiz zaman bize kolaylık sağlıyorlar. Son olarak gidebileceğimiz suç mahallerini ve bulgularımızla ilgili işlemlerimizi yapabileceğimiz yerleri gösteren “Yerler” başlığımız bulunuyor. Bu kısımda, sol taraftaki yerler, cinayet ya da şüphelilerin bulunduğu mekanlar, sağdakiler ise; çeşitli işlemlerimizi yapabileceğimiz laboratuar ve morgumuz, ulaşmak istediğimiz insanlarla ilgili kişisel bilgiler edinebileceğimiz Yelina’s Desk bulunuyor. Sahip olduğumuz eşyalar ya da kanıtlarla ilgili daha fazla bilgi almak için, ilgili eşyaya çift tıklamamız yeterli oluyor ki, ilerleme kaydettikçe buradaki bilgiler de güncellenebiliyor. En önemli kısımlardan birisi de, sağ altta bulunan dosyamız. Şüpheliler ya da tanıklarla gerçekleşen diyaloglarda edinilen bilgiler ve kendileriyle ilgili kişisel ipuçları buraya kayıt ediliyorlar. Devamlı şekilde güncelleniyor ve oyun esnasında da sık sık buraya müracaat edeceğiz.
Konuş bakalım dostum

CSI: Miami’de, alışma kolaylığının yanında, zevkli bir oynanış söz konusu. Devamlı yeni bilgiler edinmek ve bulgulara ulaşmak hoş oluyor. Üstelik, tüm bunları aynı şekillerde değil de, çeşitli araştırmalar sonucunda elde etmek daha da güzel. Çeşitli örnekler vermek gerekirse, cinayet kalıntısı olan büyük bir vücut parçasını eldivenimizle alırken, hassas daha ufak parçalar için cımbıza benzer bir alet kullanıyoruz. Kan ve parmak izlerini belirlemek ya da ortaya çıkartmak için farklı farklı tozlarımız var. Ayrıca, kullanabileceğimiz fırçalar ve birçok materyal daha bulunuyor. Karanlık ya da zor görünen yerlerde ise, fener ya da ultraviole ışınımıza baş vurmamız gerekiyor. Eğer bir vücut parçası bulduysak, bunu analiz etmek için ilk başta morgumuza uğramak gerekiyor. Buradaki bayanın da yardımlarıyla, bulduğumuz parçacık içerisinden de değişik bulgular çıkabiliyor. Bu çıkan bulguları da denetlemek üzere, laboratuarın yolunu tutuyoruz. Laboratuar’da, görevli bayanın yanında, sık sık başvuracağımız iki alet var; bilgisayar ve mikroskop. Bulduğumuz çeşitli DNA ve parmak izlerini, bilgisayardaki kayıtlarla karşılaştırmamız gerekiyor. Böylece, ilgili olan kişiye biraz daha yaklaşmış oluyoruz.

Mikroskopta da, bulduğumuz bilimum materyalleri ve eşya parçacıklarını inceleyebiliyoruz. Böylece ne tür şeyler olduklarını ya da içlerinden daha da ipuçları çıkacak mı, onu kontrol edebiliyoruz. DNA ya da parmak izi ile tespit ettiğimiz insanlara ulaşabilmek için, Yelina’s Desk’e gidiyoruz. Burada Yelina bize yardımcı oluyor ve gereken kişi ile ilgili adres bilgilerini vererek, gidebileceğimiz yeni mekanlar açmış oluyor. Görüldüğü gibi bütün olaylar ve yerler birbirine bağlı, üstelik devamlı gelişimler gösteriyorlar. Tabii, yeni şeyler elde ettikçe araştırmamız gereken yerler ve eşyalar da artıyor, bir nebze oyunu daha da zor hale getiriyor. Bulgular içerisinden, çözmemiz gereken bazı şifreleri bulmacalar da çıkabiliyor.

CSI: Miami’de maalsef grafikler konusunda pek çalışılmamış. Gittiğimiz yerlerdeki arka planlar dümdüz yapıştırılmuş resimler gibi duruyorlar ve hareketsizler. Mekanlarda bulunan insanlara tıklayıp konuşmaya başladığımız zamanlarda, karakterler hareketlerde bulunuyorlar ama oldukça yapmacık, üstelik güzel gibi görünse de animasyon olarak pek tatminkar değiller, buz gibi duruyorlar. Ekranla ilgili birçok problem göze çarpıyor. Gideceğimiz ya da konuşabileceğimiz birçok karakter mevcut. Ayrıca şunu da belirtelim, kolay seviyede oynadığımız zaman, ekran üzerinde kullanılabilecek objeler, gidilebilecek yerler ve konuşulabilecek insanlar, ikonlar ile gösteriliyorlar. Zorluk seviyesini arttırdığınız zamanlarda ise, tamamen kendi hislerinize ve oyunun yardımı olmadan mantığınızla hareket etmek zorunda kalıyorsunuz. Kolay seviyede oynarken, eşyalar gösteriliyor dedik, ama bu ikonların programlanmasında önemli bir problem var. Örneğin, ikon daha konuşulacak insana yaklaşmadan bir şekil alıyor, siz orada birşey var zannedip defalarca tıklıyorsunuz, halbuki birşey yok, direk konuşmaya başlıyorsunuz. Bir de, bazı mekanlarda da araştıraya gitmeniz gereken bölgeler oluyor. Buraları görebilmek için de ikon şekil değiştirebiliyor, ama o mekanı ikonun şekil değiştirmesi için tespit edebilmek oldukça zor oluyor. Ekran üzerinde uzun bir süre simge gezdirip, “acaba gözden bir yer ya da eşya kaçırıyor muyum?” gibi bir soru ile rahatsız olmanız pek de hoş olmuyor. Gözlemlediğim diğer bir problem de şu; normalde simgemizi gezdiğimiz mekanlarda ekranın kenarlarına getirdiğimizde, 360 derece dönebildiğimizi görüyoruz. Ame nedense, sanki üst düzey grafikler var da, bilgisayar zorlanıyormuş gibi, bu döndürme işleminde bir yavaşlama oluyor ve nedenini de anlayamıyoruz.

Suçlu sensin!

CSI: Miami’de güzel olan taraflardan birisi de sesler. Karakterlerin seslendirmeler gayet temiz ve kaliteli bir biçimde gerçekleştirilmiş. CSI: Miami’nin oldukça zevkli bir oynanışı var ve oynayanları bir araştırmacılık atmosferine sokacaktır. Kullanabilecek birbirinden farklı eşyalarımız olması ve olaylarla ilgili oyunun bize fikir üretebilme şansını sunması güzel şeyler. Miami’den puan kırmamızın en büyük nedenlerini; grafik ve simgeler ile ilgili problemler oluşturuyor. Onun dışında, alınıp üzerinde vakit geçirebileceğiniz bir yapım. Televizyon serileri ile aşinalığınız varsa, ekran sorunu aklınıza bile gelmeyecektir.